Tác giả Kenneth Rapoza đánh giá trong bài phân tích trên Forbes hồi đầu tháng 4, nói rằng sự toàn cầu hóa với Trung Quốc làm trung tâm đang trở nên "lỗi thời".
Công ty tư vấn sản xuất toàn cầu Kearney, Mỹ, đã công bố chỉ số Reshoring Index - chỉ số đo lường quá trình chuyển dịch doanh nghiệp hoặc một phần doanh nghiệp có trụ sở tại một quốc gia khác trở về quốc gia ban đầu - thường niên lần thứ 7, cho thấy "màn đảo ngược đầy kịch tính" của xu hướng trong 5 năm, khi sản xuất trong nước của Mỹ năm 2019 chiếm tỉ trọng lớn hơn đáng kể so với 14 nhà xuất khẩu châu Á khác được theo dõi trong nghiên cứu.
Chỉ số Reshoring so sánh tổng sản lượng xuất ra của Mỹ với số liệu nhập khẩu từ 14 nền kinh tế có chi phí thấp ở Châu Á.
Tổng giá trị của tất cả hàng nhập khẩu từ 14 quốc gia/vùng lãnh thổ châu Á đã giảm từ 816 tỷ USD năm 2018 xuống còn 757 tỷ USD vào năm 2019, giảm 7% tại thời điểm tăng trưởng kinh tế vững chắc của Mỹ.
Theo Kearney, sự co lại hầu như chỉ do sự suy giảm trong các mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc - giảm mạnh nhất ở mức 17% do thuế.
Các công ty Mỹ trong năm ngoái cũng đã chủ động xem lại về chuỗi cung ứng của mình, hoặc là thuyết phục các đối tác phía Trung Quốc chuyển địa điểm về Đông Nam Á để tránh thuế quan, hoặc là từ chối hoàn toàn nguồn cung từ Trung Quốc.
"Ba thập kỷ trước, các nhà sản xuất Mỹ bắt đầu sản xuất và tìm nguồn cung ứng ở Trung Quốc chỉ vì một lý do: Chi phí. Chiến tranh thương mại đã mang đến một khía cạnh khác cho "phương trình" thêm đầy đủ và cân bằng hơn: Rủi ro. Thuế và mối đe dọa của hàng nhập khẩu Trung Quốc bị gián đoạn khiến các công ty phải cân nhắc sự đảm bảo của nguồn cung đi kèm với chi phí. Covid-19 mang tới một yếu tố thứ ba đáng chú ý: Khả năng mau phục hồi – khả năng có thể dự đoán và thích ứng với những cú shock mang tính hệ thống, không lường trước được" - Patrick Van den Bossche, đối tác của Kearney và đồng tác giả của báo cáo dài 19 trang đang, chỉ ra.
Những quốc gia hưởng lợi chính từ việc này là những quốc gia nhỏ hơn ở khu vực Đông Nam Á, dẫn đầu là Việt Nam. Với việc Hiệp định Thương mại tự do Mỹ-Mexico-Canada (USMCA) được hoàn tất năm 2019, quốc gia Trung Mỹ Mexico cũng trở thành thành một nguồn cung ứng được ưa thích
Chỉ số đa dạng hóa Trung Quốc (CDI) của Kearney theo dõi sự thay đổi trong việc nhập khẩu của Mỹ từ Trung Quốc và các nền kinh tế châu Á khác trong danh sách. Trung Quốc vẫn đang ở vị trí đứng đầu nhưng ngày càng mất đi "miếng bánh" của mình dưới thời tổng thống Mỹ Donald Trump.
Năm 2013, năm cơ sở của CDI, Trung Quốc nắm giữ 67% tất cả hàng hóa sản xuất có nguồn gốc châu Á tại Mỹ. Chỉ số này đến Quý II/2019 đã giảm xuống 56%, tức là giảm hơn 1.000 điểm cơ bản.
Trong số 31 tỷ USD giá trị hàng nhập khẩu của Mỹ đã rời khỏi tay Trung Quốc, khoảng 46% đã được Việt Nam hấp thụ, đôi khi bởi cùng các nhà cung cấp Trung Quốc đã rời khỏi Đại lục. Theo Forbes, Việt Nam đã xuất khẩu thêm 14 tỷ USD hàng hóa sang Mỹ vào năm 2019 so với năm 2018 nhờ sự thay đổi đó.
Thanh Nga(TH)/ Sở hữu trí tuệ