Thời gian qua, công nghệ phát triển đã mang đến cho người tiêu dùng (NTD) nhiều trải nghiệm mới và nhiều sự lựa chọn hơn trong việc sử dụng sản phẩm, dịch vụ. Những chủ đề "nóng" luôn được dư luận quan tâm như thực phẩm sạch, sức khỏe, thực phẩm chức năng, ô nhiễm môi trường, trách nhiệm xã hội... Những yếu tố này tạo nên các hành vi tiêu dùng trong hiện tại và tương lai.
Nhu cầu nâng tầm cuộc sống
Khi NTD giàu lên sẽ mong muốn được trải nghiệm những thương hiệu mới mà trước đây họ chưa có khả năng trải nghiệm để "tự thưởng cho bản thân". 3/4 người Việt có khả năng chi tiêu thoải mái và sẵn sàng mua sắm khi họ cảm thấy thích.
Tiêu dùng thông minh
Người Việt sẵn sàng chi tiêu nhiều hơn nhưng điều đó không đồng nghĩa họ sẽ chi tiêu không tính toán. Thời đại "internet of things" tạo nên môi trường mà ở đó NTD tiếp xúc với nhiều nguồn thông tin khác nhau về cùng một sản phẩm tìm kiếm và mua sắm những sản phẩm, dịch vụ tốt với mức giá ưu đãi nhất, đã hình thành văn hóa mua sắm tiết kiệm trong NTD Việt. Và trong thời đại mua sắm trực tuyến bùng nổ như hiện nay, NTD thường so sánh trước khi ra quyết định mua hàng hoặc sử dụng dịch vụ vì có rất nhiều lựa chọn.
Sự lên ngôi của Grab, Uber, Airbnb... và các nền tảng chia sẻ khác cho thấy sự phát triển của xu hướng tiêu dùng chia sẻ hiện nay của người Việt. NTD cởi mở hơn và sẵn sàng tham gia vào cộng đồng chia sẻ này vừa để chia sẻ kinh nghiệm, vật dụng sẵn có của mình với người khác, vừa tạo ra lợi ích chung khi tất cả mọi người đều có thể tiết kiệm để có những trải nghiệm tốt nhất.
 |
| Thói quen tiêu dùng của người Việt đang thay đổi. |
Nhu cầu tìm hiểu về nguồn gốc sản phẩm
Khi liệt kê các yếu tố then chốt có thể ảnh hưởng đến quyết định mua hàng gồm: nguồn gốc, chất lượng, tính năng, mùi vị, mua sắm để tặng/thưởng, bao bì, khuyến mãi, sưu tập, giá cả thì đại đa số người Việt (80 - 90%) khẳng định nguồn gốc là yếu tố then chốt ảnh hưởng đến quyết định mua hàng của họ so với các yếu tố khác.
Có đến 3 trong 4 người Việt đọc kỹ các thông tin về sức khỏe liên quan đến sản phẩm họ sử dụng (88%) và tìm hiểu kỹ về các thông tin dinh dưỡng được cung cấp bởi sản phẩm họ sử dụng (74%). Trong thời đại thông tin luôn được phổ biến và cập nhật liên tục chỉ với một cú nhấp chuột như hiện nay, các hoạt động marketing và truyền thông không chỉ là những lời nói suông của các doanh nghiệp mà phải là những tuyên bố, cam kết về chất lượng, nguồn gốc sản phẩm chính xác và rõ ràng.
Sức khỏe và an toàn
Sức khỏe của bản thân cùng với sự an khang và hạnh phúc của cha mẹ nằm trong Top 5 mối quan tâm lớn nhất của người Việt. Họ tập thể dục thường xuyên hơn và chủ động sử dụng các biện pháp ăn kiêng để trở nên khỏe mạnh hơn. Bên cạnh đó, NTD cũng thận trọng hơn trong việc tìm kiếm và sử dụng các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe.
Họ ưu tiên sử dụng các sản phẩm không chứa các chất tạo màu, tạo mùi, chất bảo quản nhân tạo cũng như các sản phẩm không đường, ít chất béo và các sản phẩm được làm từ các chất hữu cơ và không chứa chất biến đổi gen. Vì thế, các từ khóa liên quan đến "hữu cơ, giải độc" và "nhà làm" liên tục được NTD tìm kiếm và thảo luận trên Internet.
Người tiêu dùng kết nối
Là những người trẻ, thường xuyên kết nối với Internet, có thu nhập cao và sẵn sàng chi tiêu. Họ là trọng tâm và sẽ là nguồn tăng trưởng mới đối với các nhà sản xuất.
Sự phát triển của cơ sở hạ tầng thông tin đã giúp họ "kết nối" thường xuyên hơn và chủ động hơn. Việc "luôn kết nối" cũng khiến NTD tự tin và chủ động hơn trong lối sống của họ.
 |
| Các ứng dụng công nghệ ngày càng được người tiêu dùng ưa chuộng. |
Các cửa hàng tiện lợi phát triển
Mặc dù mới xuất hiện trong vòng 4 năm nhưng thương hiệu Vinmart+ và Vinmart đã trở nên quen thuộc với người tiêu dùng Việt Nam, cùng với tốc độ phát triển mạng lưới như vũ bão. Tính đến cuối năm 2018, Vinmart+ đã sở hữu hơn 1.500 cửa hàng tiện lợi và 100 siêu thị “phủ sóng” từ Bắc chí Nam.
Theo nhận định của các chuyên gia, trong vài năm trở lại đây, các doanh nghiệp, hệ thống bán lẻ trong nước đang tăng cường mở rộng điểm phân phối, cửa hàng tiện ích vào từng ngõ phố con hẻm, nằm ngay sát cạnh nhà dân để dần dần từng bước làm thay đổi thói quen sinh hoạt, mua sắm tiêu dùng hàng ngày của người dân.
Thực tế, điều này đã mang lại thay đổi tích cực cho người mua hàng Việt Nam vì họ sẽ có nhiều lựa chọn hơn để mua sắm. Người mua hàng Việt Nam ngày nay đã dần ít đi vào chợ truyền thống, thay vào đó, họ đến các cửa hàng tiện lợi, siêu thị mini… thường xuyên hơn.
Trước hết, khi người mua hàng ở thành thị có ít thời gian hơn, làm việc ở các thành phố đông đúc, phải đối mặt với tắc nghẽn giao thông và sống xa nơi làm việc của họ, họ cần các giải pháp và sản phẩm tiện lợi có thể giúp cuộc sống trở nên dễ dàng hơn... Và họ có thể tìm thấy các sản phẩm chất lượng cao hoặc thương hiệu đáng tin cậy trong các loại hình cửa hàng tiện lợi và hệ thống bán hàng hiện đại.
Thực tế là hệ thống bán lẻ hiện đại được đầu tư khá bài bản và đáp ứng được nhiều điều kiện về tiện ích, vệ sinh an toàn thực phẩm (VSTP), an toàn nơi công cộng. Trong khi nhiều chợ truyền thống đang bộc lộ nhiều yếu điểm như mất an toàn VSTP, lấn chiếm vỉa hè lòng đường, cản trở giao thông... nhưng từ lâu đã ăn sâu vào tiềm thức của người dân nên vẫn chưa thể một sớm một chiều thay đổi.
Người Việt dùng hàng Việt
Nhiều người nội trợ cho rằng, 10 năm trở về trước, hàng Việt chưa phong phú chủng loại, đa dạng mẫu mã nên người dân có xu hướng tìm đến hàng ngoại để bù đắp. Nhưng hiện nay, hàng Việt đã phát triển, đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng. Với nhiều người, việc mua sắm, sử dụng hàng Việt không còn là lời kêu gọi mà dần trở thành thói quen. Nhiều thương hiệu hàng Việt chất lượng đã tìm được chỗ đứng trên thị trường.
Những xu hướng trên đang và sẽ là những nhân tố định hình lại thói quen và hành vi tiêu dùng của người Việt, từ đó kéo theo sự thay đổi của thị trường.
Theo SKCĐ
