Ngày 17/12, trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế Việt Nam lần thứ 5 với chủ đề “Kinh tế Việt Nam 2023: Ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn, vững vàng vượt qua thách thức”, Ban Kinh tế Trung ương phối hợp với Bộ KH&ĐT, Bộ GTVT tổ chức hội thảo chuyên đề 3 với chủ đề “Đẩy nhanh tiến độ giải ngân và nâng cao hiệu quả đầu tư công tạo động lực tăng trưởng kinh tế năm 2023”.
Là cơ quan có tốc độ giải ngân vốn đầu tư công tốt nhất trong năm 2022, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Xuân Sang nhấn mạnh, giải ngân vốn đầu tư công đang được Chính phủ coi là một trong “5 mũi giáp công” để phục hồi kinh tế trong năm nay.
Theo đó, đến nay Bộ GTVT đã giải ngân được khoảng 40.700/55.051 tỷ đồng kế hoạch (đạt khoảng 74%). Dự kiến cả năm 2022 phấn đấu giải ngân tối thiểu 95% kế hoạch được giao, tương ứng khoảng 53.000 tỷ đồng, bảo đảm đúng mục tiêu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã xác định.
Bộ GTVT luôn nằm trong số các bộ, ngành đạt tỉ lệ giải ngân đầu tư công cao so với bình quân cả nước (Ảnh: Phạm Tùng).
Theo ông Sang, nhờ vào việc luôn tập trung chỉ đạo, đôn đốc, giám sát chặt chẽ công tác giải ngân vốn đầu tư công, kết quả Bộ GTVT luôn nằm trong số các bộ, ngành đạt tỉ lệ giải ngân cao so với bình quân cả nước.
Nhờ đó, nhiều công trình giao thông có quy mô lớn, tính chất quan trọng được đầu tư và đưa vào khai thác đã giúp kết nối, lan tỏa, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội của cả nước, góp phần xóa đói, giảm nghèo, tăng trưởng GDP, giảm chi phí, thời gian vận chuyển, tăng sức cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu, góp phần tạo diện mạo mới cho đất nước.
Trong năm nay, Bộ GTVT đã hoàn thành toàn bộ 5 quy hoạch ngành quốc gia lĩnh vực giao thông vận tải. Hoàn thành công tác chuẩn bị đầu tư và tổ chức thực hiện nhiều dự án trọng điểm, cấp bách như: đường cao tốc Bắc - Nam, Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội, Vành đai 3 Tp. HCM, Cảng hàng không quốc tế Long Thành, cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ, Biên Hòa - Vũng Tàu, Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột…
Bật mí số vốn đầu tư công được Quốc hội, Chính phủ giao nhiệm vụ giải ngân năm 2023, ông Sang cho biết, Bộ GTVT được giao giải ngân 94.161 tỷ đồng vốn đầu tư công trong tổng số 700.000 tỷ đồng được phân bổ.
“Đây là giá trị vốn được giao lớn nhất của Bộ GTVT từ trước tới nay - gấp 1,7 lần năm 2022 và gấp 2,2 lần năm 2021. Việc giải ngân hết nguồn vốn được bố trí là nhiệm vụ vô cùng khó khăn, thách thức đối với Bộ GTVT, đặc biệt trong điều kiện tổ chức triển khai các dự án năm 2023 vẫn còn tiềm ẩn nhiều rủi ro”, ông Sang đánh giá.
Toàn cảnh hội thảo chuyên đề 3 về giải ngân đầu tư công (Ảnh: Lan Anh).
Nêu rõ rủi ro với giải ngân năm tới, lãnh đạo Bộ GTVT nhìn nhận nhu cầu về nguyên vật liệu tăng đột biến có thể dẫn đến thiếu hụt nguồn cung cấp khi Bộ triển khai đồng loạt nhiều dự án có quy mô lớn tập trung tại một số khu vực.
Tiếp đến là công tác giải phóng mặt bằng mặc dù đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính quan tâm chỉ đạo, các địa phương tích cực thực hiện, tuy nhiên đây vẫn luôn là công việc phức tạp, quá trình thực hiện có thể phát sinh nhiều vấn đề ảnh hưởng tới tiến độ triển khai dự án.
“Chẳng hạn, dự án cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2021-2025 hiện đang chậm tiến độ so với yêu cầu, đặc biệt trên địa tỉnh Phú Yên đến nay vẫn chưa giải ngân được vốn bố trí giải phóng mặt bằng”, ông Sang dẫn chứng.
Theo Thứ trưởng Bộ GTVT, năng lực thực hiện của các chủ thể tham gia thực hiện dự án như địa phương, ban quản lý dự án, nhà thầu, tư vấn… khó đáp ứng yêu cầu, khi khối lượng công việc lớn tập trung trong cùng một thời điểm.
Trong những năm gần đây, tỉ lệ và giá trị giải ngân vốn đầu tư công của cả nước cũng như của Bộ GTVT tăng dần qua các năm và đứng top đầu giải ngân cả nước, tuy nhiên đều không đạt 100% kế hoạch đề ra.
Cụ thể, năm 2019, Bộ GTVT giải ngân 26.575/30.134 tỷ đồng (88,2%) trong khi cả nước giải ngân 325.111,43 tỷ đồng (76,75%). Năm 2020, Bộ GTVT giải ngân 35.209/36.122 tỷ đồng (97,5%), cả nước giải ngân 455.031,1 tỷ đồng (81,59%). Còn năm 2021, cơ quan này giải ngân 40.300/42.996 tỷ đồng (93,7%), cả nước giải ngân 417.702,1 tỷ đồng (92,34%).
