Theo phản ánh, gia đình ông Nguyễn Văn Phương tại tổ 12, khu 2, phường Cao Thắng (TP.Hạ Long) đã được Nhà nước thu hồi, bồi thường thửa đất số 474, tờ bản đồ số 41 cho dự án từ năm 2002 và cấp đất tái cư để di dời đến nơi ở mới. Tuy nhiên diện tích nhà đất sau thu hồi đáng lẽ phải là tài sản công để Nhà nước bán đấu giá sung công quỹ thì gia đình ông Phương lại tiếp tục mang bán cho gia đình bà Tô Thị Bích Ngọc.
Không dừng lại ở đó, UBND TP. Hạ Long vẫn tiếp tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bà Phạm Thị Liên (vợ ông Phương – đã ly hôn) trên phần đất còn lại?!
 |
| Căn nhà này sau khi thu hồi, bồi thường là tài sản nhà nước nhưng tại sao không đem bán đấu giá? |
Trước đó, hộ ông Nguyễn Văn Phương quản lý và sử dụng 02 thửa đất, trong đó 1 thửa có diện tích 60 m2 và thửa còn lại liền kề có diện tích 75,1 m2.
Năm 1997, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền đo đạc và lập bản đồ địa chính gộp chung 2 thửa đất làm một thửa có số 474, tở bản đồ số 41, diện tích 129,8 m2. Đến năm 2002 Nhà nước thực hiện thu hồi toàn bộ diện tích đất trên của hộ ông Phương cho Dự án xây dựng đường dẫn cầu Bãi Cháy.
Tuy nhiên số diện tích còn lại là 71,5 m2 tuy nằm ngoài Dự án nhưng vẫn bị thu hồi hết. Sau đó ông Phương nhiều lần khiếu nại phương án thu hồi đất nhưng không được xem xét giải quyết. Vì diện tích đất sau thu hồi còn lại phù hợp quy hoạch khu dân cư, đủ diện tích cấp đất ở và hộ ông Phương có đơn xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên UBND TP. Hạ Long đã ban hành Quyết địnhn 272 ngày 25/1/2013 về việc giao đất cho hộ ông Phương có thu tiền sử dụng đất như trường hợp bán đấu giá?!
Không đồng tình với QĐ số 272 ( gia đình ông Phương cho rằng Thành phố phải giao đất không thu tiền sử dụng đất mới đúng) ông Phương làm đơn kiện ra Tòa Hành chính – TAND TP.Hạ Long. Tại phiên Tòa hành chính Sơ thẩm – TAND TP. Hạ Long (Bản án số 06/2014 ngày 28/7/2014) ông Nguyễn Hữu Nhã – Đại diện Trung tâm Phát triển quỹ đất khẳng định: “Hội đồng Đền bù đã thu hồi toàn bộ thửa đất của hộ ông Phương và vợ là bà Liên. Do gia đình không có nhu cầu tái định cư tại chỗ và xin cấp đất tái định cư nơi khác nên ông Phương và bà Liên đã được cấp 01 lô đất tái định cư tại kho than I, II (ô số 47 – TP. Hạ Long, ông Phương đã xây nhà ở). Diện tích còn lại sau thu hồi là 74 m2 có căn nhà cấp IV là thuộc quyền quản lý của Nhà nước”.
 |
| Văn bản cam kết của ông Phương từ chối nhận quyền sử dụng đất tại nơi Nhà nước thu hồi. |
Tại phiên Tòa, bà Phạm Thị Liên cho rằng: “Nguồn gốc phía sau thửa đất còn lại là gia đình mua từ năm 1986, mở xưởng sản xuất từ năm 1996. Sau khi thu hồi, gia đình ông Phương vẫn quản lý, sử dụng. Theo QĐ 272 của UBND TP. Hạ Long giao đất có thu tiền sửi dụng đất quá cao là trái với quy định pháp luật”.
Cũng tại phiên Tòa, ông Nguyễn Tuấn Phú, đại diện ủy quyền của UBND TP. Hạ Long khẳng định: “Phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với hộ gia đình ông Phương là đúng luật. Thanh tra Nhà nước đã có Kết luận: Diện tích sau thu hồi mà ông Phương đang quản lý, sử dụng đã thuộc Nhà nước quản lý chứ không còn là của hộ ông Phương nữa. QĐ 272 là đúng pháp luật, nếu hộ ông Phương muốn được cấp quyền sử dụng đất không thu tiền sử dụng đất đối với diện tích còn lại thì phải trả lại cho Nhà nước đất tái định cư đã được cấp”.
Rốt cuộc thì tại 02 bản án hành chính cấp sơ thẩm và phúc thẩm tòa án đều bác đơn khởi kiện của ông Nguyễn Văn Phương.
Cũng cần phải nói thêm về người đang liên quan đến phần nhà và diện tích đất còn lại sau thu hồi của hộ ông Nguyễn Văn Phương là gia đình bà Tô Thị Bích Ngọc. Mặc dù toàn bộ thửa đất của hộ ông Phương đã có phương án thu hồi cho Dự án Nhà nước từ năm 2002 và đã không còn là của mình như các đương sự đã khẳng định. Vậy mà gia đình ông Nguyễn Văn Phương vẫn bán cho gia đình bà Tô Thị Bích Ngọc theo Hợp đồng mua bán ngày 26/9/2009 (không công chứng), với tổng giá trị theo Hợp đồng là 3,6 tỉ đồng (theo bà Ngọc, đã giao tiền cho ông Phương nhiều lần khoảng 1,5 tỉ đồng).
Theo bà Tô Thị Bích Ngọc thì việc tin để mua nhà đất của hộ ông Phương là do căn cứ vào Biên bản thỏa thuận phân chia tài sản của vợ chồng ông Phương (01 biên bản viết tay, có xác nhận của tổ trưởng tổ dân phố ngày 14/9/2009). Tức là vợ chồng bà Ngọc vẫn tưởng là căn nhà trên phần đất còn lại vẫn thuộc quyền quản lý và sử dụng của gia đình ông Phương, nay thỏa thuận phân chia nên mới mua.
Mặt khác tại Bản án số 20 ngày 12/9/2016 có nội dung cho là căn nhà trên thửa đất 474, tờ bản đồ số 41 đang cho gia đình bà Tô Thị Bích Ngọc thuê, khi nào làm được giấy tờ sẽ bán đất cho gia đình bà Tô Thị Bích Ngọc là sai sự thật vì gia đình bà Ngọc không được thuê mà chỉ mua theo Hợp đồng như đã nói trên và đang quản lý, sử dụng. Việc các phiên tòa khác đều có nội dung thửa đất trên hộ ông Phương đang quản lý và sử dụng là cũng không đúng sự thật. Hộ ông Phương đã không quản lý và sử dụng thửa đất này liên tục xét theo nguồn gốc sử dụng đất – gia đình bà Tô Thị Bích Ngọc phản biện.
Trong khi thửa đất thuộc tài sản công mà cấp cuối cùng quản lý đáng lẽ phải là UBND phường Cao Thắng và UBND TP. Hạ Long phải tổ chức bán đấu giá theo đúng trình tự pháp luật thì họ lại thực hiện theo QĐ số 272 tức là cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có thu tiền sử dụng đất cho bà Phạm Thị Liên (vợ ông Nguyễn Văn Phương – đã ly hôn) theo số: CH 23770 ngày 8/8/2018. Việc này một lãnh đạo đã nhiều năm công tác tại một phường khẳng định như vậy là có thể chưa đúng theo quy định pháp luật. Tài sản là đất công phù hợp với quy hoạch đất ở phải được bán đấu giá, chào rộng rãi, công khai, minh bạch mới khách quan, mới chống thất thu ngân sách Nhà nước.
Dư luận cho rằng việc gia đình bà Tô Thị Bích Ngọc và gia đình ông Nguyễn Văn Phương vẫn có còn tranh chấp tài sản liên quan đến thửa đất trên rồi sẽ phải đi vào hồi kết thúc. Nội dung sự việc có dấu hiệu hình sự hay không? Ai đúng? Ai sai? Hậu quả giải quyết thế nào? Phụ thuộc vào kết quả giải quyết nếu một trong hai người phát sinh khởi kiện.
Nhưng một vấn đề cần phải giải quyết càng sớm càng tốt là thửa đất trên đã thuộc tài sản công tại sao UBND TP. Hạ Long không tổ chức bán đấu giá? Nếu việc đã cấp QSDĐ như trên mà sai thì liệu có thu hồi để làm đúng theo quy định?
Chúng tôi sẽ tiếp tục tìm kiếm câu trả lời từ UBND TP. Hạ Long, UBND phường Cao Thắng và các đương sự có liên quan đến thửa đất “nóng bỏng” này tới độc giả trong một ngày gần nhất.
