Dịch Covid-19 đã ảnh hưởng trực tiếp tới ngành dệt may của Việt Nam trong quý đầu năm. Không chỉ đơn hàng sụt giảm mà hệ lụy kéo theo là doanh nghiệp phải cắt giảm sản xuất, từ đó kéo giảm hiệu quả kinh doanh.
Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vinatex) thông tin, tháng 4/2020 kim ngạch xuất khẩu của ngành dệt may giảm 20% so với tháng 3. Tính chung 4 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu của ngành chỉ đạt 10,64 tỷ USD, giảm 6,6% so với cùng kỳ 2019. Kim ngạch nhập khẩu cũng chỉ đạt 6,39 tỷ USD, giảm 8,76% so với cùng kỳ.
Hiệp hội Dệt may Việt Nam đánh giá, chưa bao giờ mà tất cả các mặt hàng xuất nhập khẩu của dệt may Việt Nam đều tăng trưởng âm như vậy. Cụ thể, xuất khẩu hàng may mặc giảm 5,98%, đạt 8,2 tỷ USD; xơ sợi giảm 11,54%; vải không dệt giảm 22%; nguyên phụ liệu giảm 6%. Đối với nhập khẩu, bông giảm 7,98%; xơ sợi các loại giảm 2,45%; vải giảm 10,99%; nguyên phụ liệu giảm 5,82% so với cùng kỳ 2019.
Mối lo ngại của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam đến từ lực cầu tại các thị trường Mỹ, châu Âu, khi hai thị trường này đang bị tàn phá nặng nề bởi đại dịch. Theo ông Cao Hữu Hiếu, Phó Tổng Giám Đốc Dệt may Việt Nam, hiện tại tình hình dịch bệnh tại châu Âu, Mỹ dù đã vượt qua giai đoạn căng thẳng nhất, song các nước này vẫn tiếp tục duy trì các biện pháp hạn chế đi lại, giãn cách xã hội, các cửa hàng bán lẻ chưa được mở cho đến đàu tháng 5 dẫn đến các đơn hàng tiếp tục bị trì hoãn, đơn hàng mới giảm mạnh, gần như không có.
Ngay từ tháng đầu tiên của năm, các doanh nghiệp đã bị ảnh hưởng do thiếu hụt nguồn nhiên liệu, nhiều doanh nghiệp đứng trước nguy cơ phải đóng cửa. Hiện tại từ giữa tháng 3 đến nay, khi các nhà máy Trung Quốc tái khởi động, nguồn cung ứng nguyên liệu bắt đầu được nối lại. Tuy nhiên, doanh nghiệp lại rơi vào tình trạng thiếu đơn hàng bởi đối tạc tại thị trường Mỹ, châu Âu hoãn, hủy đơn hàng, dừng kí mới đơn hàng. Thậm chí nhiều đơn hàng đã sản xuất xong, chuyển tới cảng biện lại buộc phải về lại kho do không được giao hàng, doanh nghiệp không gánh được chi phí lưu kho bãi.
Hiệp hội Dệt may Việt Nam dự báo, trước tình hình như vậy, sang tháng 5, tháng 6, dệt may Việt Nam chưa có dấu hiệu cải thiện. Với tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp tại các thị trường xuất khẩu chủ lực như Mỹ và EU, đặc biệt là tổng cầu của thế giới dự kiến giảm khoảng 25% thì kim ngạch xuất khẩu của ngành dệt may Việt Nam sẽ suy giảm mạnh. Trong đó, kịch bản sáng nhất là ngành sẽ đạt khoảng 35 tỷ USD xuất khẩu và xấu nhất là đạt khoảng 30 tỷ USD.
Báo cáo đánh giá của Công ty Cổ phần Chứng khoán VNDIRECT đưa ra gần đây cũng cho thấy, trong ngắn hạn ngành dệt may vẫn thiếu động lực tăng trưởng, trong khi triển vọng dài hạn vẫn chưa rõ ràng. Theo phân tích của VNDIRECT, biện pháp phong tỏa ở nhiều quốc gia sẽ có tác động nghiêm trọng hơn lên ngành dệt may Việt Nam trong quý II/2020.
Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU và Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương vẫn là những yếu tố hỗ trợ. Tuy nhiên, nút thắt trong khâu sản xuất vải và sự phục hồi sau đại dịch vẫn là những vấn đề cần được giải quyết để có bước tiến xa hơn.
Mộc Diệp/Sở hữu Trí tuệ