Tại phiên chất vấn kỳ họp thứ 15 Hội đồng nhân dân TP.Đà Nẵng ngày 8/7, ông Tô Văn Hùng - Giám đốc Sở TN&MT Đà Nẵng khẳng định: “Không có trường hợp cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho cá nhân là người nước ngoài” dù người dân phản ánh có hiện tượng người nước ngoài "núp bóng" sở hữu đất.
Những lô đất ven tường rào sân bay Nước Mặn được Bộ Quốc phòng xác định cá nhân, doanh nghiệp Trung Quốc đã thâu tóm. |
Tại phiên chất vấn, đại biểu Huỳnh Bá Thành đặt câu hỏi: có hay không việc người nước ngoài “núp bóng” người Việt Nam để có quyền sử dụng đất đai ở Đà Nẵng như báo chí đã nêu thời gian qua?
Trả lời câu hỏi trên, Giám đốc Sở TN&MT Đà Nẵng Tô Văn Hùng khẳng định, theo quy định hiện hành, cá nhân là người nước ngoài không thuộc đối tượng được giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại Việt Nam.
Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chỉ được Nhà nước cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư, thời hạn thuê đất theo thời hạn của dự án đầu tư nhưng không quá 50 năm.
Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được nhận chuyển nhượng vốn là giá trị quyền sử dụng đất phải thực hiện thủ tục chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo quy định.
Theo ông Tô Văn Hùng, đối với các dự án, khu đất thuộc khu vực ven biển, biên giới biển, các sở, ngành liên quan đã tham mưu UBND thành phố có văn bản xin ý kiến của các Bộ Quốc phòng, Công an, Ngoại giao trước khi thực hiện các thủ tục tiếp theo.
Tuy nhiên, lãnh đạo Sở TN&MT cũng cho rằng, mặc dù tỉnh không cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho cá nhân là người nước ngoài song vẫn còn tồn tại tình trạng các nhà đầu tư nước ngoài “núp bóng” sở hữu đất. Khi xem xét hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và các hồ sơ có liên quan đã được cơ quan công chứng chứng thực, cơ quan đăng ký đất đai không đủ thẩm quyền, chức năng để xác định các trường hợp người nước ngoài “núp bóng” cá nhân hoặc tổ chức kinh tế Việt Nam đứng tên mua đất. Cơ quan này cũng không thể từ chối việc tiếp nhận hồ sơ chuyển quyền sử dụng đất, đã đăng ký biến động về đất đai; lập thủ tục cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các trường hợp này...
Để ngăn chặn tình trạng người nước ngoài mua đất, ông Hùng cho rằng cần phải rà soát các luật có liên quan như: Luật Đất đai, Luật Đầu tư, Luật Nhà ở… Đồng thời, thực hiện nghiêm quy định pháp luật về giao đất, cho thuê đất, quản lý hoạt động xây dựng. Đặc biệt là thực hiện lấy ý kiến các bộ, ngành đối với khu vực ven biển, khu vực cần đảm bảo yếu tố an ninh, quốc phòng.
Theo thông tin từ Bộ Quốc phòng, từ năm 2011 - 2015, trên địa bàn khu vực biên giới biển TP.Đà Nẵng có 134 lô, 1 thửa đất liên quan đến cá nhân, doanh nghiệp người Trung Quốc đang sở hữu, “núp bóng” sở hữu và thuê đất của UBND TP.Đà Nẵng. Các lô đất này nằm tại các vị trí dọc các khu đô thị ven biển; ven tường rào sân bay Nước Mặn, đường Hoàng Sa, Võ Nguyên Giáp (thuộc phường Khuê Mỹ, quận Ngũ Hành Sơn); khu đô thị các phường Phước Mỹ, Thọ Quang (quận Sơn Trà). Có 2 hình thức "lách" luật để sở hữu đất gồm: thứ nhất, là thành lập doanh nghiệp liên doanh với Việt Nam. Ban đầu, người Trung Quốc góp vốn thấp hơn người Việt Nam (người Việt Nam góp vốn chủ yếu bằng đất), doanh nghiệp sẽ do người Việt Nam điều hành. Sau một thời gian, bằng nhiều cách, người Trung Quốc tăng vốn, giành quyền chi phối doanh nghiệp và thâu tóm tài sản đất đai. Thứ hai, là người Trung Quốc đầu tư tiền cho cá nhân người Việt Nam (chủ yếu người Việt gốc Hoa) để mua đất. Hầu hết các lô đất đều ở vị trí các đường lớn, ven biển, đắc địa cho hoạt động kinh doanh và có ý nghĩa quan trọng trong khu vực phòng thủ. Ngày 19/5/2020, Sở TN&MT Đà Nẵng cho biết, trong số 7 doanh nghiệp được cho là “núp bóng” người Việt để mua đất như thông tin của Bộ Quốc phòng, đến thời điểm này đã có 2 doanh nghiệp chuyển đổi hoàn toàn quyền sử dụng đất các lô đất mua trước đây cho các cá nhân, tổ chức trong nước; có 4 doanh nghiệp đến thời điểm này đã là 100% vốn trong nước. |
Theo Nhật My/Tạp chí Kinh tế Môi trường