Ôtô giá rẻ là giấc mơ thường trực của nhiều người Việt Nam. Trong suốt 30 năm qua, người dùng trong nước mong mỏi về một nền công nghiệp ôtô phát triển để kéo giá xe thấp xuống. Tuy nhiên, sự xuất hiện nhanh chóng của VinFast cũng chưa thể biến giấc mơ đó thành hiện thực, bởi xe giá rẻ nhất trong giải sản phẩm là Fadil cũng tương đương giá của nhiều dòng xe cùng phân khúc.
"Bóc giá" xe VinFast
Với mục tiêu “minh bạch thông tin trong mọi hoạt động”, bà Nguyễn Thị Vân Anh - Phó Tổng Giám đốc Thường trực Công ty VinFast vừa công bố cơ cấu giá thành xe Lux A2.0, SA 2.0 và Fadil, bao gồm chi phí sản xuất; chi phí bán hàng marketing; thuế phí.
Đại diện của VinFast lấy ví dụ là chiếc xe VinFast Lux A2.0 bản tiêu chuẩn để phân tích chi tiết về cơ cấu giá xe. Theo tính toán tài chính của VinFast, giá gốc của chiếc xe khi xuất xưởng là 980,6 triệu đồng.
Trong đó: 783,7 triệu đồng là giá thành sản xuất, bao gồm chi phí nguyên vật liệu (640 triệu), chi phí vận chuyển và thuế nhập khẩu (59,2 triệu), chi phí sản xuất (54 triệu), chi phí bảo hành (5,9 triệu), chi phí quản lý sản xuất (24,6 triệu).
Phần còn lại là chi phí lưu kho, vận chuyển, bán hàng, quản lý kinh doanh…
Tuy nhiên, để đến tay người tiêu dùng, VinFast Lux A2.0 phải chịu thêm 412,1 triệu tiền thuế, bao gồm 40% thuế tiêu thụ đặc biệt (285,5 triệu đồng - do động cơ Lux A2.0) và 10% thuế VAT (126,6 triệu đồng).
Như vậy, mức thuế cao đã đẩy giá xe khi đến tay người tiêu dùng lên mức 1,392 tỷ đồng. Đáng lưu ý, đây vẫn chỉ là mức giá “3 Không” (chưa tính chi phí khấu hao, không chi phí tài chính, không tính lãi).
“Với giá bán hiện tại, VinFast đang chấp nhận lỗ gần 300 triệu đồng/xe để khách hàng được mua xe Lux A2.0 phiên bản tiêu chuẩn với giá “3 Không” cộng ưu đãi là 1,099 tỷ đồng”, Phó Tổng Giám đốc Thường trực VinFast cho biết.
Tương tự cách tính với chiếc VinFast SA2.0, VinFast đang “tặng” khách hàng 169 triệu đồng, và 106 triệu đồng cho mỗi chiếc VinFast Fadil.
Bán xe 1 tỷ đồng, thu hộ nhà nước 500 triệu tiền thuế, phí
Theo chuyên gia tài chính, từ rất nhiều năm nay, ôtô tại Việt Nam được coi là một món hàng xa xỉ cần hạn chế, chịu nhiều loại thuế chồng thuế, dẫn tới việc giá xe ở mức cao hơn so với mặt bằng khu vực và thế giới.
Nhìn vào cơ cấu giá xe VinFast mới công bố, có thể thấy thuế chiếm tỷ trọng rất cao trong giá mỗi chiếc xe. Lux SA2.0, Lux A2.0, Fadil chịu mức thuế lần lượt là 551,8 triệu đồng, 412,1 triệu đồng và 138,66 triệu đồng. Số tiền này nhà sản xuất chỉ là trung gian “thu hộ” nhà nước.
“Nếu mức thuế giảm bớt, thì giá bán xe sẽ tốt hơn rất nhiều”, đại diện VinFast nhận định.
Ngoài 492 triệu đồng thuế phí cho mỗi chiếc Lux A2.0 từ khi xuất xưởng đến tay người tiêu dùng, VinFast phải nộp tiền thuế cho khoản linh kiện cấu thành. Theo VinFast, mỗi xe được tạo ra từ 20.000 đến 30.000 linh kiện, mặc dù hãng đặt mục tiêu nội địa hóa lên 60%, nhưng giai đoạn này vẫn phải nhập khẩu hầu hết linh kiện. Bởi lộ trình nội địa hóa chắc chắn không phải một sớm một chiều là đạt được. Với mức thuế nhập khẩu linh kiện từ 10% đến 25%, chiếc sedan VinFast A2.0 có thể mất thêm hơn 100 triệu đồng cho khoản thuế này.
Sau khi trừ các khoản, VinFast nhận về hơn 400 triệu đồng cho Lux A2.0 sở hữu khung gầm, động cơ Đức, thiết kế từ Ý, các linh phụ kiện từ những nhà cung cấp hàng đầu thế giới như Lear, Faurecia, Eagle Ottawa... cùng các công nghệ hỗ trợ vận hành, an toàn.
Linh kiện xe VinFast chủ yếu nhập khẩu từ nước ngoài. |
So với khu vực và thế giới, Việt Nam là một trong những nước có giá ôtô cao bậc nhất. Theo các chuyên gia, trong cơ cấu giá thành xe sản xuất ở Việt Nam hiện nay, thuế phí chiếm tới 45% - 55%, còn lại là chi phí sản xuất xe và lợi nhuận của doanh nghiệp. Nguyên tắc đánh thuế ôtô là thuế chồng thuế, tức thuế mới sẽ tính dựa trên giá xe đã cộng các thuế cũ. Đây là lí do vì sao cùng một loại xe hơi, ở Việt Nam lại có giá cao gấp đôi, thậm chí gấp 3 so với nhiều nước khác.
Trong khi đó, chi phí sản xuất xe tại Việt Nam lại cao hơn 20% so với các nước trong khu vực, do đa phần các linh kiện đều được nhập khẩu, khi ngành công nghiệp phụ trợ chưa phát triển.
Vì thế, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, để giảm giá bán ôtô ở Việt Nam thì bắt buộc phải giảm thuế và đẩy mạnh ngành công nghiệp ôtô trong nước. Ông Long cũng đưa ra ví dụ, một số nước không áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng ôtô nội địa, trong khi ngành công nghiệp ôtô luôn được ưu tiên trọng điểm để phát triển.
"Nhà nước nên có nhiều ưu đãi để phát triển ôtô nội địa như Hàn Quốc, Malaysia hay Nhật Bản đã làm để Việt Nam có thể tự chủ trong ngành sản xuất xe hơi. Mục tiêu nâng tỉ lệ nội địa hóa của xe hơi sản xuất trong nước lên càng cao càng tốt, mà con số 60% của VinFast chính là một tín hiệu rất đáng mong chờ", ông Long nhận định.
Mộc Diệp (T.H)/ Sở hữu trí tuệ