Lãi suất cho vay mua nhà tăng, người dân “đứng ngồi không yên”

Cảm nhận rõ áp lực tài chính

Theo TTXVN, lãi suất cho vay mua nhà tại nhiều ngân hàng đã tăng lên mức khoảng 9,7- 13%/năm khiến nhiều người đang vay vốn ngân hàng bắt đầu cảm nhận rõ áp lực tài chính. Ngay cả những người có nhu cầu vay mới để mua nhà cũng phải cân nhắc và tính toán kỹ lưỡng kế hoạch tài chính bởi nỗi lo lãi suất sẽ còn tiếp tục điều chỉnh theo thị trường.

Đang nợ ngân hàng 1,2 tỷ đồng tiền mua nhà, gia đình chị Hồng Liên ở quận Hai Bà Trưng, Hà Nội không khỏi lo lắng khi mặt bằng lãi suất ngân hàng liên tục nhích tăng. "Vừa kết thúc 1 năm hưởng lãi suất ưu đãi 6,5%, ngân hàng thông báo áp dụng lãi suất thả nổi ở mức gần 10%/năm. Như vậy, mỗi tháng tôi sẽ phải trả lãi ngân hàng khoảng 10 triệu đồng thay vì 6,5 triệu đồng như trước. Các khoản chi tiêu khác trong gia đình cũng phải cân đối lại. Nhưng chưa dừng ở đó, ngân hàng mới đây lại tiếp tục thông báo điều chỉnh lãi suất tăng thêm hơn 1%/năm nữa. Cứ đà này tôi sợ lãi suất sẽ còn tăng tiếp, gánh nặng trả nợ hàng tháng đang ngày một lớn", chị Hồng Liên chia sẻ.

Chia sẻ với Dân Trí, chị Hà Linh (Bắc Ninh) cũng tiết lộ, hồi giữa tháng 10, chị có nhu cầu vay mua thêm nhà đất. Khi đi vay, chị cũng được nhân viên tín dụng thông báo lãi suất cho vay tăng và khách hàng phải chọn mua thêm gói bảo hiểm mới được ưu tiên giải ngân. Chị Linh nhẩm tính, với lãi suất được thông báo và phải mua thêm gói bảo hiểm 40 triệu đồng thì thực tế lãi vay mà chị phải trả lên gần 14%/năm.

Câu chuyện lãi suất tăng không chỉ ảnh hưởng đến người đang có nhu cầu vay mà ngay cả những người đã được vay từ trước đó cũng "đứng ngồi không yên". Những người vay cách đây 1-2 năm, khi khoản vay mua nhà sắp hết thời gian ưu đãi sẽ phải trả lãi theo lãi suất thả nổi.

Theo TTXVN, thông tin trên website chính thức của các ngân hàng, lãi suất cho vay mua nhà thấp nhất hiện là 4,99%/năm tại Ngân hàng TMCP Hàng hải Việt Nam (MSB) và 5%/năm tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) với tỷ lệ cho vay tối đa lên đến 90% giá trị căn nhà.

Nhưng mức lãi suất hấp dẫn này chỉ cố định trong 3 hoặc 6 tháng vay đầu tiên, hết kỳ ưu đãi lãi suất sẽ ấn định ở mức cao hoặc thả nổi theo lãi suất thị trường. Trong đó, lãi suất thả nổi thường bằng lãi suất huy động kỳ hạn 12 hoặc 13 tháng cộng với biên độ lãi suất khoảng 3-5%/năm; hoặc bằng lãi suất cơ sở được ngân hàng công bố cộng với biên độ lãi suất.

Cũng cho vay mua nhà lãi suất ưu đãi, Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) và Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) đưa ra mức lãi suất cho vay thấp nhất từ 5,9%/năm với tỷ lệ cho vay tối đa lần lượt là 75% và 90% giá nhà hoặc căn hộ.

Ngân hàng TMCP Bắc Á (Bac A Bank) cho vay mua nhà với lãi suất từ 6,6%/năm nhưng chỉ trong 3 tháng đầu với khoản vay trung và dài hạn. Ngoài ra, người có nhu cầu vay vốn dài hạn cũng có thể lựa chọn gói vay ưu đãi từ 9,6%/năm trong 18 tháng đầu tiên.

Một số ngân hàng cho phép vay tối đa đến 100% giá trị tài sản như Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) với lãi suất vay mua nhà từ 6,99%/năm; Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) từ 7,7%/năm...

Tăng mạnh thêm 3,9%/năm, Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) nâng lãi suất cho vay mua nhà lên mức 10,59%/năm, nhưng Techcombank cũng ưu đãi giảm trừ lãi suất vay đến 1,2%/năm trong giai đoạn thả nổi với từng nhóm khách hàng.

Trong nhóm các ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam, Shinhan Bank từng là ngân hàng có lãi suất cho vay mua nhà hấp dẫn nhất với 4,9%/năm, nhưng nay lãi vay mua nhà tại đây cũng lên tới 8,2%/năm. Các ngân hàng như UOB, Woori Bank, Hong Leong Bank cho vay mua nhà lãi suất từ 6,49-7,92%/năm...

Khó giảm lãi suất cho vay

Theo Dân Trí, diễn biến lãi suất cho vay rục rịch tăng bắt đầu khi Ngân hàng Nhà nước tăng lãi suất điều hành và loạt nhà băng tăng lãi suất huy động. Đầu tuần trước, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục nới biên độ tỷ giá VND/USD từ 3% lên 5%. Việc tỷ giá USD/VND có xu hướng gia tăng đã gây sức ép lên lãi suất tiền đồng.

Xu hướng này cũng trở lại trong bối cảnh những tháng cuối năm. Trưởng phòng tín dụng một chi nhánh ngân hàng có trụ sở tại Bắc Ninh cho biết, thông thường, nhu cầu vào cuối năm sẽ tăng cao do nhu cầu vay tiêu dùng, trả lương, thưởng… lớn.

Sức ép lãi suất cho vay cũng ngày càng tăng trong bối cảnh lãi suất huy động không ngừng "nóng" lên. Như Dân trí đã phản ánh, hàng loạt ngân hàng thời gian qua đã điều chỉnh tăng lãi suất huy động. Lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng trên 8%/năm xuất hiện ngày càng nhiều, có nhà băng huy động tiền gửi với lãi suất 9,5% cho kỳ hạn dài.

Theo trưởng phòng phân tích và đầu tư tại một công ty chứng khoán, ngân hàng muốn có lãi thì mức chênh giữa lãi suất huy động và lãi cho vay phải từ 3-4%.

Trong báo cáo gửi Quốc hội mới đây, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết việc giảm lãi suất cho vay theo chỉ đạo của Quốc hội trong thời gian tới sẽ gặp nhiều khó khăn, thách thức.

Thống đốc chỉ ra 4 nguyên nhân. Thứ nhất, các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới tiếp tục đẩy nhanh tiến trình thu hẹp nới lỏng chính sách tiền tệ, điều chỉnh tăng lãi suất nhanh và mạnh. Ngoài ra, lạm phát trong và ngoài nước có xu hướng gia tăng do giá nguyên vật liệu thế giới tăng, chi phí vận chuyển tăng, nguồn cung gián đoạn và tác động trễ của chính sách tiền tệ, tài khóa nới lỏng từ năm 2020.

Bên cạnh đó, lãi suất cho vay đã giảm ở mức thấp và đang tăng trở lại chủ yếu do cầu tín dụng gia tăng khi kinh tế tăng trưởng trở lại; lãi suất tiền gửi có xu hướng tăng. Tỷ giá USD/VND có xu hướng gia tăng cũng gây sức ép lên lãi suất tiền đồng.

Thông tin từ TTXVN, giới phân tích dự báo lãi suất huy động sẽ tiếp tục được điều chỉnh tăng từ 1-1,5% trong khoảng từ 6 tháng đến 1 năm tới. Từ đó kéo theo lãi suất cho vay tăng và có thể sẽ thiết lập mặt bằng lãi suất mới, nhất là trong giai đoạn cuối năm, nhu cầu vốn của nền kinh tế tăng mạnh.

Theo Chuyên gia kinh tế, PGS.TS. Đinh Trọng Thịnh, ngay cả khi lãi suất có neo thấp như thời điểm năm 2020-2021 thì cũng sẽ đến lúc lãi suất tăng cao. Bởi thường khi vay vốn ngân hàng, khách hàng sẽ được hưởng chính sách lãi suất ưu đãi trong một khoảng thời gian nhất định và khi hết thời gian ưu đãi, lãi suất được thả nổi theo thị trường.

Do đó, PGS.TS. Đinh Trọng Thịnh khuyến cáo người mua nhà phải tính toán kỹ khả năng và dòng tiền chi trả lãi vay và nợ gốc ngân hàng.