Thu hồi, hủy bỏ giấy chứng nhận "đất vàng" 152 Trần Phú
Mới đây, Sở Tài nguyên Môi trường (TN&MT) TP.HCM vừa có thông báo thu hồi và hủy bỏ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) cấp cho khu đất gần 31.000 m2 tại số 152 Trần Phú, quận 5 (TP.HCM).
Trước đó, tại kết luận thanh tra số 966/KL-TTCP ngày 20/9/2022 về Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam (Vinataba), Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra nhiều sai phạm của doanh nghiệp này trong việc đầu tư xây dựng tại khu đất 152 Trần Phú.
Cụ thể, công ty đã không đánh giá lại tài sản; làm trái chỉ đạo, vi phạm khi chuyển nhượng khu đất mà không xin phép Thủ tướng; không thực hiện đấu giá quyền sử dụng khu đất trên, có nguy cơ thất thoát tiền của Nhà nước, của doanh nghiệp.
Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp chủ trì cùng Bộ Tài chính, UBND TPHCM, Vinataba và các Bộ, ngành liên quan thu hồi cơ sở nhà đất diện tích gần 31.000 m2 tại 152 Trần Phú, nếu phát hiện sai phạm thì chuyển cơ quan điều tra; xem xét trách nhiệm, có hình thức kỷ luật theo quy định với các tổ chức cá nhân để xảy ra vi phạm.
Thực hiện theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, ngày 25/10/2023, UBND TP.HCM đã ra quyết định thu hồi khu đất trên.
Tháng 1/2024 Văn phòng Đăng ký đất đai TP.HCM có công văn đề nghị Công ty TNHH Vina Alliance, Vinataba khẩn trương bàn giao bản chính giấy chứng nhận quyền sử dụng khu đất trên để quản lý theo quy định pháp luật.
Tuy nhiên, do Công ty TNHH Vina Alliance không chấp hành việc nộp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khu đất tại số 152 Trần Phú nên Sở TN&MT TP.HCM thông báo giấy chứng nhận này không còn giá trị pháp lý.
Đường đi "đất vàng" 152 Trần Phú
Về nguồn gốc lô đất này, khu “đất vàng” 152 Trần Phú có 3 mặt tiền đường Trần Phú - Lê Hồng Phong - Trần Nhân Tôn, diện tích lớn, vị trí đẹp tại trung tâm quận 5, TP.HCM.
Khu đất này trước là Nhà máy thuốc lá Sài Gòn thuộc Công ty TNHH MTV Thuốc lá Sài Gòn (100% vốn thuộc Vinataba).
Năm 2008, Công ty TNHH Vina Alliance chính thức được thành lập khi Vinataba và một số đơn vị thành viên quyết định góp vốn thực hiện dự án thương mại Vina Square trên chính khu đất 152 Trần Phú, cùng các đối tác khác.
6 cái tên tham gia sáng lập của Vina Alliance gồm: Vinataba, Vinataba Sài Gòn, Công ty CP Thương mại và Đầu tư Vi Na Ta Ba, Công ty TNHH Đô Thành Việt, Công ty CP Xây dựng Thương mại Căn Nhà Mơ Ước và Công ty TNHH Pacific Alliance Land Limited (thuộc quỹ đầu tư Vinaland Ltd, thành viên của Vina Capital).
Theo đăng ký doanh nghiệp thời điểm cuối tháng 6/2016, Vina Alliance có vốn điều lệ 880 tỷ đồng (tương ứng 55 triệu USD), tuy nhiên, danh sách cổ đông lúc này chỉ còn 4 pháp nhân là: Pacific Alliance Land Limited (62%), Công ty TNHH Sơn Đông (10,5%) và Vinataba (20%), Công ty TNHH MTV Thuốc lá Sài Gòn (7,5%).
Với mức độ sở hữu lên tới 62%, VinaCapital trở thành kẻ “cầm cơ” tại dự án VinaSquare trong khi Vinataba mới là pháp nhân quyết định cho sự ra đời của dự án này.
Tuy nhiên, đến tháng 1/2017, thành viên của VinaCapital thoái 62% vốn tại Vina Alliance cho Công ty TNHH Bất động sản Trí Đức. Tỷ lệ sở hữu của 3 cổ đông còn lại không thay đổi.
Sau Pacific Alliance Land Limited đến lượt Vinataba cũng dần rút khỏi dự án đất vàng Trần Phú. Tại BCTC hợp nhất nửa đầu năm 2017 của Vinataba, khoản đầu tư dài hạn vào Vina Alliance chỉ còn 66 tỷ đồng, trong khi trước đó, Vinataba và Vinataba Sài Gòn sở hữu tổng cộng 27,5% vốn tại Vina Alliance, tương ứng 242 tỷ đồng.
Tại phần thuyết minh, phía Vinataba cũng cho biết, Công ty mẹ - Vinataba Sài Gòn đang thực hiện các thủ tục để chuyển nhượng phần vốn góp tại Vina Alliance căn cứ theo Nghị quyết số 05/NQ-TLSG ngày 29/3/2017 của HĐTV Vinataba Sài Gòn về việc phê duyệt phương án chuyển nhượng phần vốn góp tại Vina Alliance và Nghị quyết số 06/NQ-TLSG ngày 19/4/2017 của HĐTV công ty về việc phê duyệt giá khởi điểm chuyển nhượng phần vốn góp là hơn 101,3 tỷ đồng.
Đến tháng 9/2017, Vinataba và công ty thành viên chính thức không còn liên quan gì ở dự án VinaSquare khi mà lúc này, cổ đông Vina Alliance chỉ còn lại: Công ty TNHH Sơn Đông nắm giữ 38% và Công ty TNHH Bất Động sản Trí Đức 62%.
Tháng 1/2018, vốn điều lệ của Vina Alliance tăng từ 880 tỷ đồng lên 1.200 tỷ đồng.
