 |
| Covid-19 đang nhanh chóng trở thành đại dịch đầu tiên thực sự phù hợp với “Căn bệnh X” mà WHO đã cảnh báo. |
Từ năm 2015, WHO đã đưa ra danh sách thường niên về 10 căn bệnh cần "ưu tiên đặc biệt". Đó là những căn bệnh có khả năng phát dịch cao, hoặc chưa có cách phòng chống, chữa trị hiệu quả. Danh sách rất đa dạng, bao gồm bệnh từ virus gây chết người như Ebola, Zika, SARS đến những chứng bệnh hiếm hơn nhưng chưa từng bùng phát thành dịch như sốt Lassa hay virus Marburg.
Trong danh sách năm 2018, WHO đã cho công bố căn đặc biệt, được đặt tên là “Căn bệnh X”. Mục đích của việc này là để cảnh báo chính phủ các nước cần tập trung cho hoạt động nghiên cứu, nhằm phát triển các biện pháp phòng ngừa và đối phó tức thời với bệnh dịch, đặc biệt là dịch bệnh có thể ập đến theo cái cách mà không ai lường trước được.
WHO đặt ra nó để giúp giới chuyên gia hiểu rằng dịch bệnh không phải lúc nào cũng là một nguồn đã được xác định.
Covid-19 đã lây nhiễm cho gần 78.000 người, chủ yếu ở Trung Quốc và giết chết hơn 2.400 người. Các điểm nóng mới nổi ở Hàn Quốc, Iran và Ý đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về một trận dịch toàn cầu.
“Cho dù có được ngăn chặn hay không, vụ dịch Covid-19 này đang nhanh chóng trở thành đại dịch đầu tiên thực sự phù hợp với “Căn bệnh X” mà WHO đã cảnh báo”, ông Marion Koopmans, trưởng khoa vi khuẩn tại Trung tâm Y tế Đại học Erasmus ở Rotterdam, và là thành viên của ủy ban khẩn cấp của WHO, viết trên tạp chí Cell ngày 19/2.
Hôm 23/2, cả Hàn Quốc và Trung Quốc đều báo cáo sự gia tăng các ca nhiễm mới. Việc Israel buộc một máy bay của hãng hàng không Hàn Quốc quay trở lại vì sợ dịch Covid-19 đã cho thấy nỗi sợ hãi và căng thẳng về sự bùng phát nhanh chóng của dịch bệnh.
 |
Số người chết ở Iran đã tăng lên 6 khiến nước này trở thành quốc gia có số ca tử vong cao nhất bên ngoài Trung Quốc.
Hàng chục thị trấn ở miền Bắc Italia đã bị cô lập. Chính quyền kiểm tra hàng trăm người đã tiếp xúc với khoảng 79 trường hợp được xác nhận mắc bệnh. Hai bệnh nhân đã chết.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hàn Quốc cho biết, hơn 300 trong số hơn 600 bệnh nhân của đất nước được xác nhận có liên kết với một chi nhánh của nhà thờ Shincheonji ở Daegu, nơi đã trở thành ổ virus lớn nhất của nước này. Hàn Quốc cũng xét nghiệm hàng ngàn người khác.
Dịch bệnh hiện đã lan đến hơn hai chục quốc gia và vùng lãnh thổ. Một số người nhiễm bệnh trong cộng đồng địa phương của họ và không có mối liên hệ nào với Trung Quốc, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cho biết.
“Chúng tôi chưa thấy ca nào lây bệnh trong cộng đồng tại Mỹ, nhưng điều đó rất có thể, thậm chí có khả năng cuối cùng sẽ xảy ra”, ông Richard Nancy Messonnier, giám đốc Trung tâm Miễn dịch và Hô hấp Quốc gia của CDC, nói với các phóng viên hôm 21/2.
Không giống như hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS), virus Covid-19 có nồng độ cao trong mũi và cổ họng của bệnh nhân giống như cảm lạnh thông thường và xuất hiện khả năng lây lan từ những người có triệu chứng nhẹ hoặc thậm chí không có triệu chứng. Điều này khiến cho bệnh không thể kiểm soát bằng các biện pháp kiểm tra sốt đã giúp ngăn chặn SARS 17 năm trước.
Một nhóm ca nhiễm trong một gia đình sống ở Anyang, Trung Quốc, được cho là đã bắt đầu khi một phụ nữ 20 tuổi mang virus từ tâm dịch Vũ Hán tới hôm 10/1 và lây lan bệnh. Khi truyền bệnh, người phụ nữ này không có triệu chứng gì, các nhà nghiên cứu cho biết trên Tạp chí của Hiệp hội Y khoa Mỹ hôm 21/2.
Covid-19 ít gây chết người hơn SARS, với tỷ lệ tử vong chỉ khoảng hơn 2%, thấp hơn nhiều so với 9,5% của SARS, nhưng có vẻ dễ lây lan hơn. Cả hai loại virus này tấn công đường hô hấp và đường tiêu hóa, từ đó chúng có khả năng lây lan.
Đối với Covid-19, hơn 80% bệnh nhân được báo cáo là nhẹ và hồi phục, khoảng 1 trong 7 người bị viêm phổi, khó thở và các triệu chứng nghiêm trọng khác. Khoảng 5% bệnh nhân bị nặng bao gồm suy hô hấp, sốc nhiễm trùng và suy đa tạng.
Không giống như SARS, Covid-19 có mức độ ảnh hưởng tới bệnh nhân rộng hơn, từ không triệu chứng, đến triệu chứng nhẹ và nặng cần thở máy, các bác sĩ Singapore cho biết trong một bài báo trên cùng một Tạp chí Y khoa Mỹ hôm 21/2. Sự tiến triển lâm sàng của bệnh dường như tương tự như SARS: bệnh nhân bị viêm phổi vào khoảng cuối tuần đầu tiên đến đầu tuần thứ hai của bệnh.
Người lớn tuổi, đặc biệt là những người mắc bệnh mãn tính như tăng huyết áp và tiểu đường, đã được phát hiện có nguy cơ mắc bệnh nghiêm trọng cao hơn.
Li Wenliang, bác sĩ nhãn khoa, một trong những người đầu tiên cảnh báo về Covid-19 ở Vũ Hán, đã chết dù được điều trị bằng thuốc chống virus, kháng sinh, oxy và được bơm máu qua phổi nhân tạo.
Linfa Wang, người đứng đầu chương trình bệnh truyền nhiễm mới nổi tại Đại học Quốc gia Duke thuộc Trường Y Singapore, cho biết, bác sĩ Li, người có sức khỏe tốt trước khi bị nhiễm trùng, dường như bị tương đối nhẹ cho đến khi bị viêm phổi và tử vong hai ngày sau đó.
Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí y khoa The Lancet ngày 16/2, các bác sĩ nghiên cứu một người đàn ông 50 tuổi chết ở Trung Quốc vào tháng trước cho biết Covid-19 đã khiến bệnh nhân ớn lạnh và ho khan khi bắt đầu nên ông vẫn tiếp tục làm việc. Nhưng vào ngày thứ 9 sau khi có biểu hiện bệnh, ông phải nhập viện trong tình trạng mệt mỏi và khó thở. Ông được điều trị bằng một loạt các phương pháp điều trị chống vi trùng và điều chỉnh hệ thống miễn dịch. Ông đã chết 5 ngày sau đó với tổn thương phổi giống như SARS và MERS.
Các xét nghiệm máu cho thấy sự hoạt động quá mức của một loại tế bào chống nhiễm trùng, gây ra một phần tổn thương miễn dịch nghiêm trọng. Điều gây tranh cãi là ông đã được sử dụng 80 miligam methylprednisolone hai lần mỗi ngày. Đây là một loại corticosteroid ức chế miễn dịch được sử dụng phổ biến ở Trung Quốc cho các trường hợp nặng.
Tóm lại, cho đến nay, vẫn còn nhiều câu hỏi về Covid-19 chưa được giải đáp. Nó được cho là có nhiều khác biệt so với các chủng virus khác cùng họ corona.
Theo Báo Sức khỏe Cộng đồng
