Tỷ lệ giải ngân còn thấp
Đầu tư công là hoạt động đầu tư của Nhà nước nhằm chủ yếu vào các chương trình, dự án xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội (giao thông, năng lượng, xã hội, môi trường) và đối tượng đầu tư công khác. Đây là hoạt động không thể thiếu trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Nhờ đầu tư nâng cao chất lượng cơ sở hạ tầng phát triển kinh tế - xã hội, đầu tư công trở thành tiền đề quan trọng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân khắp các địa bàn cả nước.
Tuy nhiên thời gian qua, do nhiều nguyên nhân mà tốc độ giải ngân vốn đầu tư công vẫn còn thấp, chưa đạt như mục tiêu đề ra. Ông Võ Hữu Hiển, Phó cục trưởng Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính) cho biết, lũy kế giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài 11 tháng kế hoạch 2022 mới chỉ đạt 26,06%, tương đương 9.014,59 tỷ đồng. Trong đó, giải ngân của các bộ ngành là 4.154,05 tỷ đồng, đạt 35,17%; giải ngân của các địa phương là 4.860,54 tỷ đồng, đạt 21,34%.
“Tỷ lệ giải ngân đầu tư công vốn nước ngoài 11 tháng năm 2022 gần gấp 3 lần tỷ lệ giải ngân 6 tháng đầu năm 2022 (9,12% kế hoạch vốn), tuy nhiên, vẫn thấp hơn hẳn so với kết quả giải ngân nguồn vốn đầu tư công trong nước 11 tháng của năm 2022 (đạt khoảng 60% kế hoạch)”, ông Võ Hữu Hiển cho hay.
Đến 30/11, có 54 địa phương và 10 Bộ có tỷ lệ giải ngân dưới 50%, trong đó còn 6 Bộ và 4 địa phương có tỷ lệ giải ngân 0%; có 3 Bộ và 5 địa phương có tỷ lệ giải ngân trên 50% kế hoạch vốn. Hơn nữa, trong tổng số 294 dự án, tiểu dự án trong cả nước được giao kế hoạch vốn đầu tư công nguồn nước ngoài năm 2022, có đến 114/294 dự án (gần 40% dự án) chưa giải ngân, với số kế hoạch vốn được giao là 6.235,2 tỷ đồng, chiếm 18,03% kế hoạch vốn; 47/294 dự án giải ngân dưới 20% kế hoạch vốn.
Tỷ lệ giải ngân đầu tư công nguồn vốn nước ngoài thấp chủ yếu xuất phát từ các vướng mắc trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện dự án dẫn đến việc không có khối lượng hoàn thành để giải ngân hoặc đã có khối lượng nhưng chưa được kiểm soát chi hoặc đã kiểm soát chi nhưng chưa được tập hợp để gửi hồ sơ rút vốn.
Đẩy nhanh tiến độ giải ngân những tháng cuối năm
Trước đó, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có Công điện số 1076/CĐ-TTg ngày 10/11/2022 yêu cầu các Bộ ngành, địa phương đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công những tháng cuối năm 2022 và đầu năm 2023.
Công điện nêu rõ: Trong những tháng còn lại của năm 2022, trước xu hướng biến động ngày càng phức tạp, khó lường hơn của thế giới, kinh tế nước ta dự báo phải đối mặt với nhiều nhiều khó khăn, thách thức, nhất là đối với thị trường tài chính, tiền tệ và hoạt động xuất nhập khẩu. Để duy trì động lực phục hồi, hỗ trợ tích cực cho tăng trưởng kinh tế cả năm 2022 khoảng 8%, các cấp, các ngành cần tập trung đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, coi đây là động lực thúc đẩy tăng trưởng, là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, tập trung ưu tiên trong chỉ đạo điều hành, góp phần phát huy hiệu quả phối hợp giữa chính sách tài khóa, tiền tệ và các chính sách kinh tế vĩ mô khác, nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng trong những tháng cuối năm 2022.
Đến nay, kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 của hầu hết dự án đã được cấp có thẩm quyền giao cho các bộ, cơ quan trung ương, địa phương; việc công bố chỉ số giá xây dựng tại các địa phương đã được ban hành cơ bản đầy đủ, khá kịp thời; những khó khăn về thời tiết, tình hình dịch bệnh,... không còn là nguyên nhân chính gây cản trở đến công tác giải ngân vốn đầu tư công. Do đó, cần tập trung, phấn đấu cao nhất để hoàn thành các mục tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, trong đó có giải ngân vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước kế hoạch năm 2022 đạt 95 - 100% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.