Cụ thể, thông tư 40 hướng dẫn thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/8/2021 của Bộ Tài chính đã vấp phải nhiều ý kiến trái chiều nên Bộ đã có những sửa đổi, bổ sung để tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế và các đối tượng chịu tác động.
Đáng chú ý nhất là quy định liên quan đến nộp thuế thay của sàn thương mại điện tử. Dự thảo sửa điểm đ, điểm e khoản 1 điều 8 như sau: Tổ chức là chủ sở hữu sàn giao dịch thương mại điện tử thực hiện việc khai thuế thay, nộp thuế thay cho cá nhân trên cơ sở ủy quyền theo quy định của pháp luật dân sự; Tổ chức cá nhân khai thuế thay, nộp thuế thay cho cá nhân theo ủy quyền của pháp luật dân sự.
Do đó, sàn thương mại điện tử sẽ không phải khai thuế thay, nộp thuế thay nếu cá nhân nếu không có sự ủy quyền. Đây là điểm khác biệt rất lớn so với Thông tư 40 vốn bị các sàn thương mại điện tử phản ứng gay gắt trước đó khi yêu cầu chủ sở hữu sàn giao dịch thương mại điện tử thực hiện việc khai thuế thay, nộp thuế thay cho cá nhân theo lộ trình của cơ quan thuế.
Cũng trong bản dự thảo này, sàn giao dịch thương mại điện tử tiếp tục được yêu cầu phải có trách nhiệm cung cấp thông tin của cá nhân kinh doanh thông qua sàn, bao gồm các thông tin: họ tên người bán hàng; số định danh cá nhân hoặc chứng minh nhân dân/căn cước công dân/ hộ chiếu; mã số thuế; địa chỉ; số điện thoại liên lạc; doanh thu bán hàng qua sàn; tài khoản ngân hàng của người bán.
Việc cung cấp thông tin được thực hiện định kỳ hàng quý chậm nhất vào ngày cuối cùng của tháng đầu quý sau hoặc theo từng lần phát sinh theo yêu cầu của cơ quan thuế bằng phương thức điện tử.
Ngoài ra, dự thảo còn sửa đổi quy định gây tranh cãi liên quan đến “ngưỡng chịu thuế” với hoạt động cho thuê nhà. Theo dự thảo, cá nhân chỉ có hoạt động cho thuê tài sản và thời gian cho thuê không trọn năm, nếu phát sinh doanh thu cho thuê từ 100 triệu đồng/năm trở xuống thì thuộc đối tượng không phải nộp thuế giá trị gia tăng, không phải nộp thuế thu nhập cá nhân.
Đối với trường hợp bên thuê trả tiền thuê tài sản trước cho nhiều năm thì mức doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống để xác định cá nhân không phải nộp thuế giá trị gia tăng và không phải nộp thuế thu nhập cá nhân là doanh thu trả tiền một lần được phân bổ theo năm dương lịch.
Điều này có nghĩa thu nhập từ cho thuê nhà dưới 100 triệu đồng/năm sẽ không phải đóng thuế.
Trong dự thảo Nghị định quản lý hàng hóa xuất/nhập khẩu theo diện mua bán qua thương mại điện tử đang được Bộ Tài chính gửi lấy ý kiến các bộ ngành, địa phương, các sản phẩm cá nhân đặt mua trực tuyến từ nước ngoài gửi về Việt Nam, hoặc ngược lại sẽ phải chịu thuế nhập/xuất khẩu theo quy hiện hiện hành. Các đơn vị vận chuyển hàng sẽ thay người mua kê khai hải quan và nộp thuế.
Theo đó, dự thảo nghị định này nhằm vào quản lý thủ tục hải quan, thuế xuất/nhập khẩu với hàng hóa giao dịch qua thương mại điện tử (như qua Amazon, Alibaba, website thương mại).
Để quản lý hiệu quả hoạt động mua bán trực tuyến xuyên biên giới, Bộ Tài chính đề xuất xây dựng hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan với hàng hóa xuất/nhập khẩu qua giao dịch trực tuyến, do Tổng cục Hải quan quản lý. Hệ thống sẽ tiếp nhận, tích hợp, chia sẻ thông tin về đơn hàng từ phía người bán hoặc sàn giao dịch thương mại...
Hàng hóa này được miễn quản lý, kiểm tra chuyên ngành với các nhóm hàng hóa tương ứng đang được miễn hiện hành; hoặc hàng xuất/nhập khẩu có giá trị từng mặt hàng trong đơn hàng từ 1 triệu đồng trở xuống, hoặc mặt hàng đơn lẻ có giá trị từ 5 triệu đồng trở xuống. Mỗi người được miễn quản lý, kiểm tra chuyên ngành 1 đơn hàng/ngày và không quá 4 đơn hàng/tháng.
Về thuế, mức thuế thu trên hàng hóa mua bán xuyên biên giới qua thương mại điện tử được tính và nộp thuế theo danh mục thuế với hàng hóa xuất/nhập khẩu thông thường. Số thuế sẽ tính trên toàn bộ giá trị số hàng hóa xuất/nhập khẩu.
Trừ hàng miễn thuế, các loại thuế người mua hàng phải nộp gồm: Thuế xuất/nhập khẩu, thuế bổ sung (như thuế chống bán phá giá, thuế chống trợ cấp, thuế tự vệ), thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế bảo vệ môi trường, thuế giá trị gia tăng.
Đặc thù mua bán hàng hóa qua thương mại điện tử xuyên biên giới chủ yếu được đặt mua vào các dịp giảm giá, khuyến mại, thanh toán trực tuyến và hàng được chuyển trực tiếp tới người nhận. Do đó, Bộ Tài chính đề xuất giá tính thuế và kê khai hải quan căn cứ theo trị giá giao dịch thực trên trên hóa đơn, chứng từ thanh toán và tài liệu khác (gồm cả chi phí vận tải và bảo hiểm quốc tế nếu có).
Bộ Tài chính đề xuất áp dụng quy định mới từ ngày 1/1/2023.
Theo Bộ Tài chính, hiện một số quốc gia trên thế giới đã quản lý và thu thuế với hàng hóa mua bán thương mại điện tử xuyên biên giới, như Liên minh châu Âu (EU), Trung Quốc, Indonesia, Hàn Quốc, Nhật Bản, Hoa Kỳ, Canada...
Hiện hình thức mua bán qua thương mại điện tử tại Việt Nam tăng rất nhanh, bình quân khoảng 30%/năm. Cụ thể, trong 6 tháng đầu năm 2020, hàng hóa giao dịch qua thương mại điện tử làm thủ tục thông quan tại Hà Nội ước đạt trên 1 tỷ USD. Còn theo số liệu 1 công ty vận chuyển hàng nhập khẩu từ Trung Quốc do người Việt đặt mua qua sàn thương mại điện tử tại Việt Nam (như Shopee, Lazada), năm 2020 khoảng 551 triệu USD, nửa đầu năm 2021 khoảng 118 triệu USD.