Trong báo cáo mới đây của công ty chứng khoán VNDirect đã đánh giá tác động của sự kiện Silicon Valley Bank (SBV) – ngân hàng thương mại lớn thứ 16 của Mỹ, có tổng tài sản trị giá 209 tỷ USD tại thời điểm cuối năm 2022, chiếm khoảng 0,9% tổng tài sản hệ thống ngân hàng Mỹ vừa phá sản.
Theo đó, 50% danh mục đầu tư của ngân hàng này là trái phiếu Chính phủ Mỹ và các giấy tờ đảm bảo bằng tài sản thế chấp (MBS) với mức lợi suất thấp. Trong bối cảnh Cục dự trữ liên bang Mỹ (FED) liên tục tăng lãi suất, SVB phải đối diện với khoản lỗ vượt qua cả vốn chủ sở hữu.
Mặt khác, phần lớn tiền gửi huy động của SVB lại tập trung vào các startup và quỹ đầu cơ. Vì vậy, SVB rơi vào khủng hoảng khi hàng loạt các khách hàng thực hiện rút tiền.
Theo các chuyên gia tại VNDirect, sự sụp đổ của SVB được xem là hệ quả nảy sinh từ quá trình thắt chặt lãi suất mạnh tay trong thời gian vừa qua nhằm kiềm chế lạm phát. Sự kiện
Sau SVB, Signature Bank, ngân hàng tiền số lớn nhất nước Mỹ cũng phải đóng cửa và chịu sự tiếp quản của của cơ quan quản lý.
Theo VNDirect, sau sự kiện trên, ngày 12/3, FED đã tung ra chương trình tài trợ có kỳ hạn (Bank term funding) với quy mô 25 tỷ USD gồm các khoản vay lên đến một năm với tài sản đảm bảo là trái phiếu Chính phủ Mỹ và được cho vay bằng mệnh giá.
Đồng thời, FED, Bộ Tài chính và cả FDIC cùng kích hoạt điều khoản ngoại lệ đặc biệt, cho phép bảo vệ cả những khoản tiền gửi lớn hơn 250.000 USD.
Đây là một trong những biện pháp để trấn an người gửi tiền và giảm thiểu rủi ro hệ thống. Tuy nhiên, theo như quan sát của VNDirect, rủi ro vẫn đang hiện hữu và tập trung ở một số các ngân hàng thương mại quy mô nhỏ của Mỹ khi khả năng thanh khoản và tỉ lệ dự trữ ngày càng suy giảm.
“Sự sụp đổ của SVB đặt FED tình thế khó khi một mặt vẫn chịu áp lực phải tăng lãi suất điều hành để kiềm chế tình hình lạm phát. Mặt khác, tiếp tục tăng lãi suất có thể đẩy các tổ chức tài chính vào tình thế nguy hiểm”, báo cáo của VNDirect nêu.
Do đó, giới đầu tư đang kỳ vọng FED sẽ bớt “diều hâu” hơn so với trước đây. Theo đó, thị trường hiện dự báo mức đỉnh lãi suất điều hành của FED (FED terminal rate) ở mức 5 - 5,25%, thấp hơn so với trước sự kiện SVB là 5,5 - 5,75% và kỳ vọng FED có thể bắt đầu giảm lãi suất điều hành kể từ quý IV/2023, sớm hơn một quý so với dự báo trước đó.
Theo các nhận định của chuyên gia khu vực, khủng hoảng SVB hiện nay ít có tác động đến rủi ro hệ thống của các thị trường Châu Á, trong đó có Việt Nam. Phần lớn nhờ sự phục hồi ổn định của nền kinh tế Trung Quốc.
Thị trường bất động sản – tín dụng Trung Quốc đã qua giai đoạn khó khăn nhất khi doanh số bán nhà bắt đầu tăng trưởng dương từ tháng 2/2023. Nhìn chung thị trường chứng khoán Châu Á phản ứng tương đối “bình tĩnh” trong phiên ngày 13/3.
Mặt khác, đồng USD dự kiến sẽ yếu hơn sau sự kiện SVB cũng là yếu tố tích cực đối các nước mới nổi.
VNDirect cho rằng, ở Việt Nam, Nghị quyết 33/NQCP vừa được ban hành ngày 11/3 là một trong những thông tin thị trường khá mong chờ trong thời gian gần đây khi tập trung vào vấn đề tái cấu trúc các khoản nợ của các doanh nghiệp bất động sản.
Ngoài ra, dòng vốn nước ngoài từ các quỹ ETFs (ước khoảng 4 nghìn tỷ VND) dự kiến vào Việt Nam cũng sẽ là yếu tố tích cực.
“Chúng tôi vẫn cho rằng, trong nửa đầu năm 2023, đà tăng của VN-Index sẽ khá mong manh và không ổn định trong bối cảnh thanh khoản thấp, áp lực lãi suất, tỉ giá và bài kiểm tra năng lực thanh toán cho trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn vẫn còn”, chuyên gia từ VNDirect nhận định.
Từ đó, VNDirect khuyến nghị nhà đầu tư cẩn trọng trong việc sử dụng đòn bẩy, quan sát các diễn biến tiếp theo của thị trường thế giới cũng như nên ưu tiên “mục tiêu phòng thủ” trong ngắn hạn với các nhóm cổ phiếu giá trị/hoặc cổ tức hấp dẫn