1 năm thê thảm của cá tra

Trong nhóm các sản phẩm nông nghiệp chủ lực, cá tra là mặt hàng có giá trị xuất khẩu giảm mạnh nhất từ đầu năm đến nay. Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) thông tin tính đến ngày 15-6, giá trị xuất khẩu cá tra đạt 612,3 triệu USD, giảm gần 30% so với cùng kỳ năm 2019.

Khi các thị trường XK cá tra chính của Việt Nam là Mỹ, EU, Trung Quốc đóng cửa do dịch COVID-19, các doanh nghiệp (DN) XK cá tra ở ĐBSCL gặp rất nhiều khó khăn. Giá cá tra nguyên liệu ở mức thấp kéo dài cả năm 2019 đến hết nửa đầu năm nay vẫn chỉ quanh quẩn 18.000-18.500 đồng/kg, người nuôi lỗ từ 3.500 đồng/kg trở lên. Còn cá tra giống (loại 30 con/kg) vẫn ở mức 21.000-22.000 đồng/kg, trong khi giá thành sản xuất khoảng 30.000 đồng/kg.

Anh Nguyễn Văn Đạt (ở phường Thới Hòa, quận Ô Môn, TP Cần Thơ) cho biết gia đình thuê hơn 1,5ha ao nuôi cá tra giống. Thông thường cá tra giống từ khi thả nuôi đến khi bán chỉ mất khoảng 3 tháng, tuy nhiên do giá thấp nên gia đình anh cho ăn cầm chừng kéo dài cả năm trời và cuối cùng cũng phải chấp nhận bán lỗ. Với sản lượng thu hoạch bán khoảng hơn 18 tấn cá, sau khi tính toán, gia đình anh lỗ khoảng 75 triệu đồng. “Cũng phải bán để thả lứa khác, tiếp tục nuôi và đợi giá lên, đến đâu hay đến đó thôi, chứ biết sao giờ” - anh Đạt nói.

Về phía DN, theo ông Võ Đông Đức - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Xuất nhập khẩu thủy sản Cần Thơ (Caseamex), ngành thủy sản năm 2020 chịu tác động kép khi biến đổi khí hậu, hạn hán, xâm nhập mặn làm thiếu hụt nước ngọt khiến tình hình nuôi bị động, không duy trì được sản lượng, thời gian nuôi. Mặt khác, về giá cả, sau khi lập đỉnh năm 2018, cá tra rớt giá kéo dài suốt cả năm 2019 cho đến nay khiến DN và người nuôi đều lao đao.

Khi dịch COVID-19 bùng phát, khó khăn chồng chất. Đại diện Caseamex cho biết, nhiều đơn hàng XK của công ty phải dừng, lùi thời gian, không liên lạc được với đối tác bởi việc hạn chế, cấm cảng ở một số nước châu Âu hay Nam Mỹ… Hàng hóa bị ùn ứ nhiều ở cảng, ảnh hưởng đến thanh toán, ách tắc dòng vốn của DN.

Doanh nghiep thủy sản thiệt hai nặng nề

Công ty Cổ phần Nam Việt (mã CK: ANV) đã công bố BCTC quý 2/2020 với doanh thu và lợi nhuận giảm mạnh so với cùng kỳ.

Theo đó doanh thu thuần trong kỳ đạt 884 tỷ đồng giảm 17% so với cùng kỳ, giá vốn hàng bán chiếm tới 90% trong doanh thu thuần nên lợi nhuận gộp đạt 90 tỷ đồng giảm 60% so với cùng kỳ tương đương biên lãi gộp cũng giảm mạnh từ 21% xuống còn 10%.

Trong kỳ doanh thu từ hoạt động tài chính cũng giảm đáng kể từ 18,6 tỷ đồng xuống còn 12 tỷ đồng do giảm lãi tiền gửi ngân hàng có kỳ hạn, chi phí tài chính lại tăng từ 15,7 tỷ đồng lên 22 tỷ đồng do tăng chi phí lãi vay và lỗ chênh lệch tỷ giá. Sau khi trừ các khoản chi phí và ghi nhận 6 tỷ đồng lãi từ hoạt động khác Navico lãi ròng 32 tỷ đồng giảm 79% so với cùng kỳ tương đương EPS đạt 253 đồng – Đây cũng là mức lợi nhuận thấp nhất kể từ đầu năm 2017

Kỳ vọng phục hồi vào quý III/2020

Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản (VASEP) cho biết, cuộc khủng hoảng kinh tế do đại dịch COVID-19 vẫn chưa kết thúc, điều này cũng là một trong những nguyên nhân lớn tác động tới hoạt động xuất nhập khẩu cá tra tại nhiều thị trường lớn trên thế giới. Tính tới nửa đầu tháng 6/2020, giá trị xuất khẩu cá tra Việt Nam giảm 29,8% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 612,3 triệu USD.

Sau khi giá trị tăng trưởng khả quan ở 2-3 tháng trước đó, tới tháng 5/2020, giá trị xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc - Hồng Kông và Mỹ lại giảm. Trong tháng này, giá trị xuất khẩu sang Trung Quốc - Hồng Kông giảm 11,3%; Mỹ giảm 51,2%. xuất khẩu sang ASEAN và EU cũng giảm mạnh, lần lượt 57,6% và 36,2% so với cùng kỳ năm 2019.

Tính đến giữa tháng 6 năm nay, giá trị xuất khẩu cá tra sang hầu hết nhiều thị trường lớn trong top 10 thị trường lớn hàng đầu đều giảm so với cùng kỳ năm ngoái, ngoại trừ thị trường Singapore và Anh. Đây là hai thị trường xuất khẩu hiếm hoi trong top 10 thị trường lớn vẫn giữ được mức tăng trưởng dương sau đại dịch Covid-19.

Với thị trường Trung Quốc - Hồng Kông, tính đến nửa đầu tháng 6/2020, tổng giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường này đạt 187,9 triệu USD, giảm 15,5% so với cùng kỳ năm trước. Trong tháng 5 và nửa đầu tháng 6/2020, giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường Trung Quốc - Hồng Kông đột ngột chững lại và giảm sút so với cùng kỳ năm ngoái do một số cảng Trung Quốc đóng cửa nhập khẩu các lô hàng thủy sản vì lo ngại về nguy cơ lây nhiễm Covid-19. Hơn thế, nhiều siêu thị ở phía Bắc Trung Quốc vẫn chưa bán lại như trước. Điều này cũng tác động ngược trở lại giá xuất khẩu sang thị trường này trong mấy tuần lễ nay.

Mỹ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam, chiếm tỷ lệ 15,6% tổng xuất khẩu cá tra, đạt 95,5 triệu USD (tính đến nửa đầu tháng 6/2020), giảm 24,4% so với cùng kỳ năm 2019. Tình hình dịch bệnh Covid-19 tác động lớn tới hoạt động thương mại, kinh doanh tại thị trường này. Cho tới nay, vẫn chưa có dấu hiệu phục hồi khả quan tại thị trường này.

Mặc dù giá trị xuất khẩu cá tra Việt Nam sang thị trường ASEAN trong gần 6 tháng đầu năm nay vẫn giảm sút tới 36,6% so với cùng kỳ năm trước nhưng mức tăng trưởng âm đã có dấu hiệu chậm dần. Tính tới nửa đầu tháng 6/2020, tổng giá trị xuất khẩu cá tra sang EU đạt 64,6 triệu USD. Trong đó, giá trị xuất khẩu cá tra sang 3 thị trường xuất khẩu lớn nhất là Hà Lan, Đức và Tây Ban Nha giảm lần lượt 32,7%; 37,1% và 16,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Cũng tương tự như xu hướng tiêu thụ tại Mỹ, cho tới nay, các doanh nghiệp vẫn chưa thể mong mỏi vào việc xuất khẩu sang thị trường này sẽ tăng trưởng dương như năm trước.

Singapore và Anh là hai thị trường đặc biệt trong mùa Covid-19 này, trong khi hầu hết giá trị xuất khẩu sang các thị trường xuất khẩu lớn đều bị ảnh hưởng tới mức tăng trưởng khó khăn mãi ở mức âm thì giá trị xuất khẩu sang hai thị trường này sáng sủa hơn. Tính đến nửa đầu tháng 6/2020, giá trị xuất khẩu cá tra sang Singapore – thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 của cá tra Việt Nam tại ASEAN đạt 18,5 triệu USD, tăng 5,7% so với cùng kỳ năm trước. Giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường Anh cũng đạt 28,6 triệu USD, tăng 7,1% so với cùng kỳ năm trước.

Mộc Diệp(T/H)/ Sở hữu trí tuệ