Trước đó, chúng tôi đã có bài phản ánh về việc đất quy hoạch nghĩa trang xóm Tân Thành (xã Tân Lợi, huyện Đồng Hỷ) bị doanh nghiệp biến tướng thành khu tuyển quặng. Hoạt động tuyển quặng diễn ra công khai nhiều năm nhưng không bị chính quyền địa phương có biện pháp ngăn chặn, xử lý.
Do đó, việc xây dựng nghĩa trang cho nhân dân xóm Tân Thành đến nay (sau 6 năm kể từ khi huyện Đồng Hỷ có quyết định phê duyệt dự án) vẫn đang nằm… “chờ” trên giấy.
Huyện chủ trương, xã đồng tình?
Tại hai biên bản (ngày 2/2/2013 và 9/7/2015) do UBND xã Tân Lợi (huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên) phát hành thể hiện việc lấy 60% diện tích đất quy hoạch nghĩa trang cho doanh nghiệp thuê, sử dụng được sự đồng thuận của cấp xã và là chủ trương của UBND huyện Đồng Hỷ.
Văn bản thông báo số 256 do ông Trần Quyết Thắng, Phó Chủ tịch UBND huyện Đồng Hỷ (Thái Nguyên) ký, ban hành ngày 11/11/2013 kết luận nêu rõ “Phòng Tài nguyên môi trường huyện phối hợp với UBND xã Tân Lợi, Công ty Cổ phần Gang thép Thái Nguyên hoàn thành các thủ tục về thu hồi đất và thuê đất, với chủ trương cho Công ty Cổ phần Gang thép Thái Nguyên thuê 60% diện tích trong tổng diện tích quy hoạch nghĩa trang xã Tân Lợi, theo thời gian của dự án và thực hiện các hợp đồng theo quy định”.
| |
| Hai văn bản thể hiện việc xã đồng thuận, huyện chủ trương lấy đất quy hoạch nghĩa trang cho doanh nghiệp thuê, sử dụng. |
Tuy nhiên, trả lời báo chí lãnh đạo UBND huyện Đồng Hỷ, lãnh đạo UBND xã Tân Lợi đã phủ nhận và cho biết xã, huyện không chủ trương, đồng thuận cho doanh nghiệp thuê, sử dụng đất quy hoạch nghĩa trang vào mục đích tuyển quặng.
Huyện Đồng Hỷ lý giải, những hộ dân có đất trong khu vực quy hoạch nghĩa trang vẫn chưa được bồi thường, đền bù nên hiện nay diện tích đất thuộc quy hoạch nghĩa trang vẫn đang thuộc sở hữu của hai hộ dân là hộ ông Trần Văn Nguyên và hộ ông Liễu Văn Hai. Cho nên, việc doanh nghiệp thuê, sử dụng đất quy hoạch nghĩa trang là thỏa thuận giữa người dân với doanh nghiệp và việc sử dụng đất là không đúng quy định.
“Biến tướng” thành khu tuyển quặng
Sau khi được UBND huyện chủ trương cho thuê, sử dụng 60% đất quy hoạch nghĩa trang xóm Tân Thành, phía doanh nghiệp đã hỗ trợ địa phương (UBND xã Tân Lợi) số tiền 50 triệu đồng.
Đất quy hoạch nghĩa trang được doanh nghiệp… “cam kết” sử dụng vào mục đích làm kho chứa hàng, thời gian kéo dài trong hai năm. Được biết, phần diện tích đất quy hoạch nghĩa trang doanh nghiệp thuê, sử dụng vốn là đất trồng cây lâu năm. Việc doanh nghiệp đưa vào sử dụng làm kho chứa hàng là chưa đúng mục đích sử dụng đất.
Mặt khác, trên thực tế không có bất cứ kho chứa hàng nào tồn tại. Bởi ngay sau đó phía doanh nghiệp đã tiến hành đưa nhân công, máy móc xây dựng các công trình kiên cố, dây chuyền để phục vụ mục đích tuyển rửa quặng Manhetit, biến một phần diện tích thành hồ chứa bùn thải thay vì làm kho chứa hàng mà không gặp bất cứ sự kiểm tra, xử lý nào từ chính quyền xã.
| |
| Công trình phục vụ hoạt động tuyển rửa quặng trái phép do doanh nghiệp xây dựng. |
Sau nhiều năm tồn tại trái phép, đến tháng 7/2020 những công trình phục vụ tuyển quặng của doanh nghiệp được xây dựng trên nền đất quy hoạch nghĩa trang mới bị phá dỡ để hoàn trả mặt bằng.
| |
| Buổi phá dỡ công trình hoàn trả đất quy hoạch nghĩa trang. |
Để xảy ra sai phạm trên địa bàn, ông Nguyễn Khắc Tân, Phó Chủ tịch huyện Đồng Hỷ nhận định trách nhiệm thuộc về xã Tân Lợi bởi đã để doanh nghiệp sử dụng sai mục đích, hoạt động tuyển rửa quặng trái phép mà không có biện pháp ngăn chặn, xử lý kịp thời.
Về phía UBND xã Tân Lợi, Bà Bùi Thị Tĩnh, Bí thư xã lý giải hai hộ dân tự ý ký kết hợp đồng cho doanh nghiệp thuê, sử dụng và xã khi đó không nắm bắt được. Đến khi nhân dân địa phương phản ánh xã mới biết và cử đoàn cán bộ xuống kiểm tra, xác minh. Tuy nhiên không lập biên bản, xử phạt đối với người cho thuê và doanh nghiệp thuê.
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin.
Theo Nhóm PV/Sở hữu Trí tuệ