Mở đầu phiên tòa, chủ tọa thông báo có nhận được đơn xin xét xử vắng mặt của bị cáo Phạm Văn Thông (dược sĩ được thuê viết hồ sơ kỹ thuật thuốc) do ông bị nhồi máu cơ tim đang cấp cứu tại BV 115. Sau khi xem xét đơn, HĐXX quyết định chấp nhận đơn xin xét xử vắng mặt của bị cáo Thông.
Đồng thời, tòa cũng thông báo đã nhận được công văn của Bộ Công an về việc xác minh lời khai của bị cáo Nguyễn Trí Nhật (cựu phó tổng giám đốc VN Pharma) tại phiên tòa. Vì trước đó, trong phần xét hỏi bị cáo Nguyễn Minh Hùng (cựu chủ tịch, tổng giám đốc VNpharma) cho rằng sau khi phát hiện lô thuốc H-Capita có vấn đề thì đã yêu cầu Nhật làm đơn gửi Bộ Công an và Cục Quản lý vào cuộc làm rõ. Theo chỉ đạo của bị cáo Hùng, Nhật đã làm đơn gửi CQĐT Bộ Công an và Cục Quản lý dược.
| |
Để xác minh lời khai của bị cáo Nhật là đúng hay không thì HĐXX đã có văn bản gửi CQĐT Bộ Công an. Tiếp đó, CQĐT Bộ Công an có văn bản gửi HĐXX xác định lời khai của bị cáo Nhật là đúng sự thật. Sau khi nhận được đơn của Công ty VN Pharma thì CQĐT và Cục Quản lý dược vào cuộc cấm lưu hành và niêm phòng toàn bộ lô thuốc...
Luật sư Nguyễn Đình Hưng (bào chữa cho bị cáo Nguyễn Minh Hùng) cho biết các văn bản vừa được giải mật có nội dung liên quan đến việc Bộ Y tế đã cử đoàn công tác đi Ấn Độ để xác minh nguồn gốc lô thuốc H-Capita mà VN Pharma nhập về, các thông tin liên quan đến đường đi của lô thuốc H-Capita từ Ấn Độ cho đến khi về Việt Nam…
Lô thuốc trị ung thư của VN Pharma có xuất xứ từ đâu, có phải thuốc giả hay không vẫn là câu hỏi được đặt ra rất nhiều lần tại phiên tòa đang diễn ra.
Kết quả điều tra, kết luận giám định của Bộ Y tế trước khi phiên tòa diễn ra đều khẳng định lô thuốc H-Capita do VN Pharma nhập về là thuốc kém chất lượng, không được dùng chữa bệnh cho người.
Tuy nhiên, theo nội dung văn bản vừa được giải mật và được công bố tại tòa, sau khi cử đoàn công tác đi Ấn Độ xác minh, Bộ Y tế lại có những văn bản khẳng định "lô thuốc H-Capita đạt tất cả các tiêu chuẩn lúc xuất xưởng".
Cụ thể, tại văn bản số 77 ngày 27-4-2018, Bộ Y tế cho biết Đoàn công tác của Bộ Y tế đã làm việc trực tiếp với nhà máy Affy Prenterals, Ấn Độ. Nhà máy này có các giấy chứng nhận nhà máy sản xuất đạt chuẩn theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới. Trong danh sách các thuốc của nhà máy này sản xuất có lô thuốc H-Capita .
Nhà máy này có văn bản xác nhận đã bán lô thuốc 9.300 hộp H-Capita cho Công ty Magnolia limited tại Ấn Độ. Công ty Magnolia bán lô thuốc này cho Công ty cổ phần VN Pharma. Lô hàng sau đó được vận chuyển bằng máy bay từ Ấn Độ tới cảng hàng không Singapore và về Việt Nam.
Từ các căn cứ nêu trên, tại văn bản số 77 Bộ Y tế đã kết luận lô thuốc H-Capita đạt tất cả các tiêu chuẩn lúc xuất xưởng. Tuy nhiên quá trình vận chuyển nếu không tuân thủ điều kiện bảo quản thì chất lượng có thể không còn được giữ như lúc xuất xưởng.
Tại công văn số 279 ngày 21-12-2018, Bộ Y tế gửi cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an cho biết thuốc kém chất lượng, thuốc giả và hàng giả là 3 khái niệm riêng biệt.
| |
| Chồng ca sỹ Trang Nhung liên quan gì vụ việc? |
Bộ Y tế khẳng định lô thuốc H-Capita là lô thuốc kém chất lượng vì không đạt tiêu chuẩn chất lượng đã đăng ký với cơ quan điều tra. Việc xác định lô thuốc H-Capita có phải thuốc giả hay hàng giả còn tùy từng trường hợp cụ thể đối chiếu với các văn bản.
Tại văn bản này, Bộ Y tế cho biết đã có văn bản gửi Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an cung cấp các thông tin, tài liệu cho thấy lô thuốc H-Capita nhập khẩu có nguồn gốc từ Ấn Độ, đạt các tiêu chuẩn sản xuất tại nhà máy Ấn Độ lúc xuất xưởng.
Thực hư người làm chứng cho nguồn gốc lô thuốc
Trong các ngày xét xử vừa qua, một người được xác định là người liên quan, người làm chứng được triệu tập đến tòa là ông Ngô Nhật Phương. Ông Phương luôn khẳng định lô thuốc của VN Pharma nhập về không phải thuốc giả mà là thuốc có nguồn gốc từ Ấn Độ. Theo ông Phương, ông có nhiều người quen làm ngành dược tại Ấn Độ.
Khi biết các cơ quan tố tụng đang điều tra về nguồn gốc lô thuốc của VN Pharma, Hiệp hội dược Ấn Độ đã rà soát lại các đơn hàng của Việt Nam và phát hiện cách đây mấy năm, có người đặt mua thuốc của nhà máy tại Ấn Độ nhưng đề nghị ghi xuất xứ Canada trên bao bì. Lô thuốc sau đó được đưa từ sân bay Ấn Độ sang Singapore và chuyển về Việt Nam.
Trong khi đó, cáo trạng thể hiện Cơ quan điều tra đã yêu cầu tương trợ tư pháp hai lần đối với Ấn Độ nhưng chưa có kết quả.
Trao đổi với Zing.vn, ông Phương giải thích lý do có mặt ở tòa là do quen với những người làm trong Hiệp hội Dược Ấn Độ. Khi nghe thông tin dư luận ở Việt Nam lên án về H-Capita là thuốc giả, họ nhờ ông Phương tìm giúp người biết tiếng Việt và tiếng Anh để dịch hồ sơ, giúp họ nộp lên cơ quan chức năng của Việt Nam.
Theo ông, Ấn Độ khẳng định thuốc H-Capita được sản xuất tại nhà máy của nước này, đảm bảo đầy đủ tiêu chuẩn về chất lượng. Khi công ty dược ở Ấn bán thuốc cho Việt Nam, họ được đề nghị ghi xuất xứ ở Canada nhưng công ty này không đồng ý, nói bên mua có thể tự dán nhãn khi thuốc xuất ra khỏi Ấn Độ.
Trước phiên tòa VN Pharma, Ấn Độ lo ngại thông tin thuốc giả sẽ ảnh hưởng đến thị trường của họ nên cử người nộp hồ sơ, tài liệu cho cơ quan điều tra.
"Tôi nhờ thư ký của mình giúp họ phiên dịch hồ sơ và đem nộp. Tuy nhiên, khi sang Cơ quan An ninh điều tra thì họ nói hồ sơ vụ án kết thúc rồi, sắp xử nên hướng dẫn sang tòa. Tòa yêu cầu trình CMND và mấy ngày sau cô thư ký được gọi lên làm việc. Cô ấy nói làm theo lệnh của tôi. Sau đó bên công an triệu tập tôi lên tổng cộng 7 lần nhưng tôi chỉ lên 5 lần", ông Phương nói.
Vị doanh nhân chia sẻ thêm, sau này ông mới biết thông tin Bộ Y tế có cử người cùng Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an sang Canada để xác minh. Kết luận mới của Thanh tra Chính phủ cũng chứng minh thông tin phía Ấn Độ cung cấp là chính xác.
Trong cáo trạng truy tố của VKS, nguồn gốc lô thuốc cũng được ghi không phải từ Canada. Trên các thùng thuốc có dán tem kiểm tra an ninh tại sân bay của Ấn Độ và dán tem vận chuyển từ Ấn Độ về Singapore; tuy nhiên, Interpol Ấn Độ trả lời không có thông tin về lô thuốc này.
Tại 3 ngày xét xử, các bị cáo cũng không hề khai nguồn gốc lô thuốc là từ Ấn Độ.