Đặc biệt Ong Trung Ương từng thực hiện thương vụ mua lại 89,86% vốn điều lệ tại Thực phẩm Homefood của bà Phạm Minh Hương trong khi công ty đang lỗ lũy kế vượt vốn điều lệ.
Công ty Cổ phần Tập đoàn Đầu tư IPA (MCK: IPA, sàn HNX) mới đây đã công bố Báo cáo tài chính quý III/2024. Trong quý này, doanh thu thuần của IPA đạt hơn 120,2 tỷ đồng, tăng 24,53% so với cùng kỳ năm 2023. Ngoài ra, doanh thu hoạt động tài chính ghi nhận gần 319,9 tỷ đồng, gấp 4,1 lần cùng kỳ năm trước.
Tổng lợi nhuận kế toán trước thuế, Tập đoàn IPA mang về hơn 142 tỷ đồng, tăng 3,2%. Khấu trừ các khoản thuế phí, công ty báo lãi ròng hơn 129,5 tỷ đồng, giảm 2,65% so với cùng kỳ năm 2023.
Tính đến 30/9/2024, tổng tài sản của Tập đoàn IPA gần 8.675,9 tỷ đồng, giảm nhẹ 1,81% so với đầu năm. Trong đó, Tập đoàn IPA ghi nhận khoản chi phí xây dựng cơ bản dở dang gần 13,7 tỷ đồng tại Dự án Tòa nhà văn phòng, trung tâm nghiên cứu và giới thiệu sản phẩm Ong do Công ty Cổ phần Ong Trung Ương là chủ đầu tư.
Đây là dự án mà IPA đã nhận đặt cọc 80 tỷ đồng theo hợp đồng chuyển nhượng khu văn phòng hình thành trong tương lai từ năm 2019 với VNDirect. Trong nhiều năm qua, dự án vẫn chưa được triển khai và khoản đặt cọc này đã được nhiều lần tăng thời hạn.
Công ty Cổ phần Ong Trung Ương trước đây là Công ty Ong Trung Ương (doanh nghiệp Nhà nước) được cổ phần hóa theo Quyết định số 3763/QĐ/BNN-ĐMDN ngày 30/12/2005 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn.
Ong Trung Ương hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh, sản xuất mật ong và các sản phẩm liên quan. Trụ sở chính được đặt tại số 19 Trúc Khê, phường Láng Hạ, quận Đống Đa, Hà Nội.
Tập đoàn IPA đã ‘thâu tóm’ Ong Trung Ương như thế nào?
Năm 2008, Tập đòa IPA tập trung duy trì các dự án đầu tư có triển vọng và phát triển một số dự án trọng điểm phù hợp tình hình cụ thể của từng dự án. Theo đó, Tập đoàn IPA đã đầu tư tăng tỷ lệ cổ phần trong các Công ty có dự án đầu tư mới có triển vọng, trong đó có Công ty Cổ phần Ong Trung Ương.
Cũng trong năm này, Tập đoàn IPA đã tham gia dự thầu đầu tư xây dựng Toà nhà hỗn hợp tại Trụ sở Công ty Ong Trung ương, số 68 Nguyên Hồng, Hà Nội mà Tập đoàn IPA là cổ đông lớn.
Một năm sau, Tập đoàn IPA tiếp tục nâng cao vai trò và vị trí tại Ong Trung Ương. Theo đó, Bà Phạm Minh Hằng, Giám đốc điều hành Tập đoàn IPA lúc bấy giờ đã nhận ủy thác mua cổ phiếu của Ong Trung Ương trị giá hơn 8,9 tỷ đồng.
Tại thời điểm ngày 31/12/2010, Tập đoàn IPA đã ghi nhận khoản đầu tư cổ phiếu vào Ong Trung Ương trị giá gần 32,9 tỷ đồng, tương đương 429.200 cổ phiếu, sở hữu 39% vốn điều lệ.
Năm 2011, Tập đoàn IPA đã cùng các công ty con tổ chức triển khai thực hiện các dự án sản xuất kinh doanh có tính khả thi cao. Trong đó, có Dự án phát triển các sản phẩm Ngành Ong của Công ty Cổ phần Ong Trung Ương.
Trong kế hoạch kinh doanh năm 2012 của Tập đoàn IPA, công ty đã lên kế hoạch phát hành lô trái phiếu trị giá 400 tỷ đồng, vốn thu được sẽ sử dụng cho các dự án đầu tư của IPA. Trong đó, IPA có góp vốn đầu tư vào Ong Trung Ương.
Ảnh minh họa
Tập đoàn IPA sẽ mở rộng đầu tư vào ngành hàng thực phẩm tiêu dùng với các dự án của Ong Trung Ương trên cơ sở khai thác nền tảng hệ thống hạ tầng dịch vụ bán lẻ của VNDirect và mạng lưới khách hàng tin tưởng vào uy tín của Tập đoàn.
Tính đến hết quý IV/2012, tổng giá trị mức đầu tư mà Tập đoàn IPA đã đầu tư vào Ong Trung Ương vẫn ở mức gần 32,9 tỷ đồng, tương đương với tỷ lệ sở hữu 39% cổ phần. Tập đoàn IPA cho rằng, với hệ thống phân phối bán lẻ và chi nhánh trên toàn quốc, quyết định đầu tư vào Ong Trung Ương sẽ mang lại chuỗi giá trị cho ngành kinh doanh và phân phối thực phẩm của Tập đoàn.
Năm 2013, Tập đoàn IPA dự kiến sẽ triển khai Dự án phát triển các sản phẩm Ngành Ong của Ong Trung Ương. Tiếp tục duy trì các chi nhánh trên toàn quốc để phục vụ cho việc phân phối sản phẩm của các công ty con khác.
Theo báo cáo thường niên năm 2015 của Tập đoàn IPA, tỷ lệ sở hữu vốn của Tập đoàn tại Ong Trung Ương là 47,59%.
Trước thời điểm thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp ngày 16/11/2016, Ong Trung Ương có vốn điều lệ là 11 tỷ đồng với các cổ đông sáng lập gồm Tập đoàn IPA sở hữu 43,43% vốn điều lệ của Ong Trung Ương, Tổng Công ty Đầu tư và Kinh doanh Vốn Nhà nước sở hữu 33,28% vốn, 77 cổ đông sáng lập sở hữu 13,13% vốn, bà Nguyễn Thị Hằng sở hữu 0,49% vốn, ông Phạm Xuân Dũng sở hữu 0,32% vốn, ông Lê Tiến Đường sở hữu 0,51% vốn, ông Đinh Quyết Tâm sở hữu 0,24% vốn.
Sau thay đổi đăng ký, vốn điều lệ của Ong Trung Ương được nâng lên 27,5 tỷ đồng. Tuy nhiên, Tổng Công ty Đầu tư và Kinh doanh Vốn Nhà nước, ông Phạm Xuân Dũng và 77 cổ đông khác đã thoái toàn bộ vốn tại Ong Trung Ương. Các cổ đông của Ong Trung Ương còn lại gồm Tập đoàn IPA sở hữu 50,03% vốn điều lệ của Ong Trung Ương, bà Nguyễn Thị Hằng sở hữu 0,196% vốn, ông Lê Tiến Đường sở hữu 0,204% vốn, ông Đinh Quyết Tâm sở hữu 0,095% vốn.
Theo đó, trong năm 2016, Ong Trung Ương phát hành tăng vốn trong năm theo tỷ lệ 1:1, IPA đã chi hơn 8,5 tỷ đồng để mua cổ phần phát hành thêm của Ong Trung Ương. Sau khi mua thêm cổ phần, tỷ lệ lợi ích của Tập đoàn tại Ong Trung Ương được nâng từ 47,59% lên mức 50,03%.
Tính đến 31/12/2016, Tập đoàn IPA đã góp vốn hơn 50,8 tỷ đồng vào Ong Trung Ương, công ty lên kết của Tập đòan, mức vốn đầu tư tăng 20,16% so với đầu năm.
Cũng tại thời điểm năm 2016, bà Phạm Minh Hương, Thành viên Hội đồng quản trị Tập đoàn IPA đang giữ chức Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Người đại diện theo pháp luật của Ong Trung Ương.
Tuy nhiên, đến ngày 15/10/2018, bà Vũ Nam Hương lên giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Người đại diện theo pháp luật tại Ong Trung Ương thay bà Phạm Minh Hương.
Trong năm 2019, Tập đoàn IPA đã hoàn tất việc mua thêm cổ phần của Ong Trung Ương, nâng tỷ lệ sở hữu từ 50,03% lên 72,21%, đưa Ong Trung Ương trở thành công ty con với lợi thế thương mại phát sinh từ việc hợp nhất kinh doanh là 51,7 tỷ đồng.
Ngày 5/11/2019, Ong Trung Ương đã thực hiện nâng vốn điều lệ từ 27,5 tỷ đồng lên gần 206,7 tỷ đồng. Thông tin các cổ đông công ty không được công bố.
Ngày 4/5/2020, Tập đoàn IPA đã mua thêm 2% sở hữu vào Ong Trung Ương, công ty con gián tiếp của công ty, tăng phần sở hữu thành 98,22%. Giá mua được thanh toán bằng tiền cho cổ đông không kiểm soát với tổng số tiền 25,5 tỷ đồng.
Trong năm 2021, tỷ lệ lợi ích của Tập đoàn IPA tại Ong Trung ương là 83,65%, tỷ lệ biểu quyết là 98,22%. Theo đó, Ong Trung Ương là công ty con của Tập đoàn IPA thông qua tỷ lệ biểu quyết trực tiếp của công ty mẹ và tỷ lệ biểu quyết gián tiếp thông qua Công ty TNHH Bất động sản Anvie.
Năm 2022, tỷ lệ lợi ích của Tập đoàn IPA tại Ong Trung Ương được nâng lên 90,79%, tỷ lệ biểu quyết là 98,22%. Với mục tiêu tái cấu trúc lại nội bộ, IPA đã thực hiện cơ cấu lại sở hữu tại các công ty con theo Nghị quyết ngày 30/12/2022 thông qua việc góp vốn vào Công ty NHHH Bất động sản Anvie bằng gần 5,9 triệu cổ phiếu Cơ Khí Ngành In và gần 9,3 triệu cổ phần Tập đoàn IPA sở hữu tại Ong Trung Ương.
Sau giao dịch, Ong Trung Ương vẫn nằm trong hệ sinh thái IPA. Giá gốc khoản đầu tư tài chính đem đi góp vốn của IPA tại Ong Trung Ương là hơn 147,3 tỷ đồng. Giá trị đánh giá lại các khoản đầu tư tại Ong Trung Ương được xác định chủ yếu dựa trên giá trị quyền sử dụng khu đất 5.361,4 m2 tại số 19 Trúc Khê, phường Láng Hạ, quận Đống Đa, Hà Nội theo phương pháp dòng tiền chiết khấu.
Đất - sức hút của Ong Trung Ương
Ong Trung Ương là một doanh nghiệp gốc Nhà nước có sở hữu nhiều khu đất tại nhiều địa phương. Ong Trung Ương đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, có hợp đồng thuê đất đối với các khu đất như số 19 Trúc Khê, Đống Đa, Hà Nội; số 104 Phán Đình Phùng, TP. Bảo Lộc, Lâm Đồng; tại Phạm Văn Đồng, TP. Pleiku, Gia Lai; khu đất tại Mỹ Đức - Hà Nội; Khu vườn vải 6.000 m2 tại Lương Sơn - Hòa Bình...
Việc sở hữu quỹ đất khủng là lợi thế của Ong Trung Ương mà nhiều nhà đầu tư quan tâm trong đó có Tập đoàn IPA của vợ chồng bà Phạm Minh Hương và ông Vũ Hiền.
Tại thời điểm nắm quyền kiểm soát Ong Trung Ương, IPA đã ghi nhận lợi thế quyền thuê đất từ công ty con theo giá trị hợp lý gần 155 tỷ đồng.
Đặc biệt, khu đất 19 Trúc Khê mà Ong Trung Ương lên kế hoạch xây dựng Dự án Tòa nhà văn phòng, Trung tâm nghiên cứu và giới thiệu sản phẩm Ong là miếng "bánh béo bở" khi những khu đất tại Thủ đô ngày càng khan hiếm.
Theo đó, Ong Trung Ương đã ký hợp đồng thuê đất tại số 19 Trúc Khê, phường Láng Hạ, quận Đống Đa, Hà Nội với diện tích đất thuê là 5.361,4 m2 để sử dụng với mục đích phục vụ hoạt động kinh doanh và cho thuê từ năm 1996 đến năm 2046. Theo hợp đồng này, công ty phải trả tiền thuê đất hàng năm cho đến ngày đáo hạn hợp đồng theo quy định hiện hành của Nhà nước.
Tập đoàn IPA và Ong Trung Ương đã hợp tác đầu tư xây dựng Dự án Tòa nhà văn phòng, Trung tâm nghiên cứu và giới thiệu sản phẩm Ong do Ong Trung Ương làm chủ đầu tư. Tổng mức đầu tư dự kiến là 618,45 tỷ đồng, thời gian hoạt động của dự án là 50 năm, thời gian dự kiến thực hiện dự án từ năm 2020 đến năm 2025.
Năm 2020, Ong Trung Ương cho thuê nhà văn phòng tại 19 Trúc Khê, phường Láng Hạ, quận Đống Đa, Hà Nội theo hợp đồng thuê hoạt động. Công ty đã thu trước tiền cho thuê tài sản và đang được theo dõi trình bày trên khoản mục doanh thu chưa thực hiện. Nguyên giá của tài sản cố định cho thuê là hơn 2,4 tỷ đồng, đã khấu hao hết từ các năm trước.
Ngày 11/6/2020, dự án đã được UBND thành phố Hà Nội phê duyệt chủ trương đầu tư cho Ong Trung Ương theo Quyết định số 2413/QĐ-UBND.
Khu đất Dự án tại địa chỉ 19 Trúc Khê, phường Láng Hạ, quận Đống Đa, Hà Nội
Ngày 30/12/2021, dự án đã được Sở Quy hoạch Kiến trúc TP. Hà Nội phê duyệt Tổng mặt bằng và Phương án kiến trúc Tòa nhà văn phòng, trung tâm nghiên cứu và giới thiệu sản phẩm Ong.
Theo kế hoạch, trong năm 2023, Tập đoàn IPA sẽ tập trung đẩy mạnh các thủ tục pháp lý cần thiết để triển khai xây dựng công trình Tòa nhà văn phòng, trung tâm nghiên cứu và giới thiệu sản phẩm Ong đảm bảo đồng bộ về kiến trúc cảnh quan, hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong toàn khu vực, đáp ứng một cách tốt nhất nhu cầu văn phòng làm việc, thương mại, khu nghiên cứu và giới thiệu sản phẩm của Công ty.
Trong năm 2023, dự án dự kiến sẽ hoàn thành thẩm định thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật và các hồ sơ pháp lý liên quan để triển khai xây dựng công trình.
Cũng trong năm 2023, Tập đoàn IPA đã làm việc với các Sở ngành và UBND TP Hà Nội, hoàn thành điều chỉnh chủ trương đầu tư, gia hạn tiến độ thực hiện dự án đến tháng 12/2025. Hoàn thành một số thủ tục liên quan như Giấy phéo môi trường, xin ý kiến về PCCC đối với TKCS, niêm yết bản vẽ và xin ý kiến cộng đồng về quy hoạch tổng mặt bằng của dự án. Chỉnh sửa, hoàn thiện hồ sơ quy hoạch, thiết kế phục vụ thẩm định sau khi xin ý kiến cộng đồng, cũng như chào thầu D&B. Lập hồ sơ mời thầu, khối lượng, dự toán, phối hợp các bên để rà soát chỉnh sửa hoàn thiện, làm căn cứ chào thầu D&B.
Theo kế hoạch, trong năm 2024, Tập đoàn IPA sẽ tập trung nguồn lực và tài chính, đẩy mạnh các thủ tục pháp lý cần thiết để triển khai xây dựng công trình Toàn nhà văn phòng, trung tâm nghiên cứu và giới thiệu sản phẩm Ong, đảm bảo đồng bộ về kiến trúc cảnh quan, hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong toàn khu vực, đáp ứng một các tốt nhất nhu cầu văn phòng làm việc, thương mại, khu nghiên cứu và giới thiệu sản phẩm của công ty.
Thương vụ sang tay Thực phẩm Homefood từ I.P.A cho Ong Trung Ương bị kiểm toán nhấn mạnh
Năm 2019, sau khi bà Vũ Nam Hương, Thành viên Hội đồng quản trị Tập đoàn IPA lên nắm giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc tại Ong Trung Ương thay bà Phạm Minh Hương.
Ong Trung Ương đã mang về doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ hơn 31,6 tỷ đồng, doanh thu thuần gần 31,2 tỷ đồng, doanh thu hoạt động tài chính chỉ gần 336,9 triệu đồng. Lợi nhuận gộp của Ong Trung Ương hơn 10,7 tỷ đồng, lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh hơn 3 tỷ đồng. Sau khấu trừ các khoản thuế phí, Ong Trung Ương báo lãi ròng hơn 3 tỷ đồng.
Tính đến 31/12/2019, tổng tài sản của Ong Trung Ương đang ở mức gần 291,4 tỷ đồng. Trong đó, tài sản ngắn hạn hơn 106,6 tỷ đồng, tài sản dài hạn gần 184,8 tỷ đồng. Tổng nợ phải trả hơn 88,5 tỷ đồng, chủ yếu là nợ dài hạn gần 81,7 tỷ đồng, nợ ngắn hạn gần 6,9 tỷ đồng. Vốn chủ sở hữu hơn 202,7 tỷ đồng, trong đó vốn góp chủ sở hữu gần 206,7 tỷ đồng.
Trong năm 2020, do tác động của dịch Covid - 19 và sự mất mùa, doanh thu bán thành phẩm của Ong Trung Ương giảm mạnh. Đồng thời, từ năm 2020 công ty đã chấm dứt hợp đồng cung ứng giống gốc cho Bộ Tài chính nên không còn doanh thu từ hoạt động này.
Ảnh minh họa
Báo cáo tài chính kiểm toán năm 2020 của Ong Trung Ương cho thấy, trong năm 2020, doanh nghiệp này đã nhận chuyển nhượng 1.792.280 cổ phần của CTCP Thực phẩm Homefood từ IPA với giá 10.000 đồng/cổ phần, tương đương số tiền để hoàn tất thương vụ này là hơn 17,9 tỷ đồng, qua đó sở hữu 89,86% vốn điều lệ tại Thực phẩm Homefood. Tuy nhiên, IPA vẫn ghi nhận Thực phẩm Homefood là công ty con gián tiếp.
Đáng chú ý, tại báo cáo tài chính kiểm toán năm 2020 của Ong Trung Ương, đơn vị kiểm toán đã nhấn mạnh tại ngày 31/12/2020, tổng lỗ lũy kế của Thực phẩm Homefood là gần 27,2 tỷ đồng và Ong Trung Ương đã trích lập dự phòng vào khoản đầu tư này với số tiền 17,9 tỷ đồng. Thêm nữa, năm 2020, Ong Trung Ương cũng lỗ hơn 9 tỷ đồng trong năm 2020, nâng lỗ luỹ kế lên 16,3 tỷ đồng. Tuy nhiên, sang năm 2021, Ong Trung Ương đã lãi trở lại và lãi luỹ kế gần 2,9 tỷ đồng.
Tại báo cáo tài chính năm 2020 của IPA, Thực phẩm Homefood phát sinh dư nợ với các cá nhân số tiền hơn 14 tỷ đồng, vay không lãi suất với mục đích bổ sung vốn kinh doanh. Còn Ong Trung Ương cũng phát sinh dư nợ với cán bộ công nhân viên và người nuôi ong số tiền 849,5 triệu đồng với lãi suất 1,2%-13%/năm.
Tuy nhiên, thời điểm kết thúc năm 2020, mục phải thu về cho vay ngắn hạn của Ong Trung Ương ghi nhận doanh nghiệp này cho Công ty CP Dịch vụ Đầu tư Trustlink vay 16,8 tỷ đồng, lãi suất cho vay 10,8%/năm. Khoản cho vay theo hình thức đảm bảo tín chấp. Ngoài ra còn khoản cho ông Lê Việt Bắc vay 49 tỷ đồng, lãi suất cho vay 9%/năm cũng theo hình thức đảm bảo tín chấp.
Tại thời điểm kết thúc năm 2022, IPA ghi nhận khoản phải thu về cho vay ngắn hạn từ Ong Trung Ương tổng số tiền 101,3 tỷ đồng với lãi suất 8-10,5%/năm.