Sáng 13/3/2023, tại Hà Nội, Ngân hàng Thế giới (WB) đã công bố báo cáo cập nhật kinh tế Việt Nam tháng 3/2023. Với tiêu đề “Đánh thức tiềm năng dịch vụ để tăng trưởng”, báo cáo này nhận định, Việt Nam còn dư địa thúc đẩy tăng trưởng nhưng chính sách tài khóa và tiền tệ phải đồng bộ để đảm bảo hỗ trợ nền kinh tế.
Tăng trưởng kinh tế 2023 đối mặt nhiều thách thức
Tại lễ công bố báo cáo, các chuyên gia từ Ngân hàng Thế giới đưa ra nhận định, tăng trưởng kinh tế Việt Nam đang đối mặt với khá nhiều thách thức do những diễn biến của kinh tế toàn cầu bị ảnh hưởng bởi tốc độ tăng trưởng chậm và nhu cầu giảm, lạm phát tăng cao, các điều kiện tài chính và tiền tệ bị thắt chặt cũng như mức độ phức tạp về địa chính trị gia tăng.
Theo đó, kinh tế Việt Nam được dự báo sẽ tăng trưởng ở mức 6,3% trong năm 2023 sau khi đạt mốc cao 8% vào năm ngoài. Lý do là tăng trưởng ở khu vực dịch vụ chững lại, giá cả và lãi suất leo thang ảnh hưởng đến các nhà đầu tư và chi tiêu hộ gia đình.
“Đây tiếp tục là rủi ro với hoạt động kinh tế vĩ mô toàn cầu năm 2023, cũng như đối với Việt Nam – với tư cách là nền kinh tế có độ mở cao”- bà Carolyn Turk- Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam khẳng định.
Dự báo xa hơn, WB đánh giá tăng trưởng GDP của Việt Nam sẽ lên mức 6,5% vào năm 2024, khi các nền kinh tế đang là thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam phục hồi dần. Báo cáo của WB cũng chỉ ra những rào cản gây khó khăn như lạm phát trong nước gia tăng, bảng cân đối tài sản của khu vực doanh nghiệp, ngân hàng và hộ gia đình đang bộc lộ những yếu kém và khu vực tài chính đang có nguy cơ dễ tổn thương.
Đặc biệt, theo bà Carolyn Turk, chỉ vài ngày trước, chúng ta đã thấy việc đóng cửa Ngân hàng Thung lũng Silicon (SVB), ngân hàng lớn thứ 16 ở Hoa Kỳ, tác động của sự kiện này sẽ tiếp tục trong những ngày và tuần tới, có thể dẫn đến nhiều biến động hơn trên thị trường tiền tệ và tài chính toàn cầu, đòi hỏi sự quan tâm và hành động kịp thời của các nhà hoạch định chính sách trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
Tuy nhiên, bên cạnh những thách thức, các chuyên gia kinh tế từ Ngân hàng Thế giới cũng nhận định, nền kinh tế Việt Nam đã có sự tăng trưởng khá tích cực trong năm 2022 với mức tăng trưởng GDP trên 8%, sự tăng trưởng mạnh mẽ này một phần do hiệu ứng tăng thấp của năm 2021 và nhu cầu trong nước phục hồi sau thời kỳ phong toả và xuất khẩu đạt kết quả vững chắc trong 3 quý đầu năm 2022.
Tuy nhiên, bước sang năm 2023, các chuyên gia kinh tế dự báo, tăng trưởng GDP của Việt Nam vẫn đối mặt với khá nhiều thách thức do hoạt động xuất khẩu sang một số quốc gia như Mỹ, châu Âu yếu hơn và việc Trung Quốc mở cửa trở lại nền kinh tế, do đó tăng trưởng GDP của Việt Nam có thể đạt mức 6,3% trong năm 2023, thấp hơn mức tăng trưởng hơn 8% của năm 2022 do động lực tăng trưởng năm 2023 sẽ yếu đi bởi những tác động của thị trường tài chính và nền kinh tế toàn cầu.
Việt Nam còn dư địa để thúc đẩy tăng trưởng
Tại buổi công bố báo cáo, bà Carolyn Turk- Giám đốc WB tại Việt Nam nhận định, Việt Nam vẫn còn dư địa để triển khai các biện pháp nhằm thúc đẩy tăng trưởng.
Trong các giải pháp ấy, thực hiện hiệu quả các dự án đầu tư công trọng điểm là chìa khóa tăng trưởng trong cả ngắn và dài hạn. Đồng thời, chính sách tài khóa và tiền tệ của Việt Nam nên đồng bộ để đảm bảo hỗ trợ nền kinh tế và đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô hiệu quả.
Theo WB, để hoàn thành mục tiêu trở thành nền kinh tế thu nhập cao vào năm 2045, Việt Nam cần khai thác hiệu quả hơn nữa khu vực dịch vụ đa dạng để duy trì tăng trưởng năng suất bền vững.
Như vậy, cần có những cải cách nhằm nâng cao năng suất khu vực dịch vụ và đóng góp liên ngành để phục vụ tăng trưởng năng suất trong các lĩnh vực công nghiệp chế tạo chế biến và nông nghiệp.
Xóa bỏ rào cản về thương mại và đầu tư nước ngoài và triển khai cải cách để đẩy mạnh cạnh tranh cũng như khả năng tiếp cận tài chính cho các doanh nghiệp trong nước.
Đồng thời, khuyến khích áp dụng công nghệ, đổi mới sáng tạo từng bước về sản phẩm và quy trình; tăng cường năng lực và kỹ năng làm việc cho cả người lao động, cán bộ quản lý.
Tập trung vào những dịch vụ có khả năng thúc đẩy tăng trưởng hơn nữa ở những ngành, lĩnh vực khác, cụ thể là các lĩnh vực chế tạo chế biến.
Chuyên gia Ngân hàng Thế giới nhận định, khu vực dịch vụ tại Việt Nam không đồng nhất, nhiều hoạt động của khu vực dịch vụ tập trung vào nhóm khu vực dịch vụ ít thâm dụng kỹ năng. Trong khi đó, dịch vụ tác động đến nhiều ngành kinh tế, bao gồm cả ngành công nghiệp chế biến, chế tạo. Theo đó, để cải thiện tốc độ tăng trưởng kinh tế, Việt Nam cần xem xét dư địa để thúc đẩy khu vực dịch vụ phát triển và đóng góp nhiều hơn cho nền kinh tế trong giai đoạn tới.